Đoàn hộ giá đưa An tần về thăm nhà trải qua hàng tuần đi đường vất vả cũng về vừa kịp ngày. 

Đã được thông tri trước, quan lại lớn nhỏ cùng bà con dân làng ra đình cung nghênh từ sớm. 

Tấm ngồi trong kiệu, nhìn dân làng bị ép quỳ thành hàng hai bên mà khẽ cau mày, lòng nổi lên sự khó chịu lẫn khó xử, chỉ muốn bỏ kiệu lao xuống nâng ngay bà con dậy. Ngày tháng ít ỏi sống cùng họ vừa qua đã mang tới sự ấm áp vô cùng đáng quý, an ủi một linh hồn lạc thời, lạc thế là cô. Vậy mà ngày gặp lại, thay vì những nụ cười hồn hậu, lời đón chào thân thuộc lại là một đống nghi lễ chết thế này. Tấm nắm chặt hai tay, mắt nhắm khẽ, kiềm hãm suy nghĩ muốn vượt rào khuôn phép.

Sự long trọng hay đúng hơn là rùm beng này cũng chứng minh nhà Vua thật sự đã đặt tâm tư trên người cô không ít.

Nhờ thế, hẳn là vai trò sủng phi của cô gây chướng mắt cho nhiều người lắm. Cô cũng cần như vậy. Thân là một thôn nữ nghèo khổ, gia thế thấp hèn, chẳng người nâng đỡ, dẫu cố xoay xở cô cũng không thể bố trí được gì nhiều. Mà việc này thiếu người đưa đẩy là không xong.

Hậu cung triều Việt tuy phức tạp, cũng chưa đến độ động tay hại người dễ dàng như bên phim cung đấu Trung Quốc thường miêu tả. Những ganh ghét đấu đá mà Tấm biết, chỉ ở mức độ nhìn rõ đơn giản. 

Có điều, Tấm nghĩ, hẳn là nổi bật đến mức này rồi sẽ có người không thể nhịn được. 

Theo đoàn hộ giá còn có vị thái giám tên Toàn. Đây cũng là điểm khẳng định ân sủng Vua dành cho Tấm. Khi Tấm rời kiệu xuống thắp hương tại đình làng, ông ta là người đứng chờ đỡ tay cô. Nhìn thái độ các quan lại đối với ông ta rất cung kính, có thể thấy ông ta là tâm phúc theo hầu Vua thường xuyên trong những lần nhà Vua xa giá xuống dân gian. 

Làm xong mấy thủ tục lễ lạt, Tấm được đỡ trở lên kiệu đi về nhà. Dì và Cám cũng trong số người ra đón, nhưng giữa đông người, lễ nghi không cho phép Tấm nhận thân. Chỉ đến khi mọi người tản về hết, Tấm mới có dịp chào hỏi hai mẹ con.

Trở thành người nhà phi tử của Vua, bộ dáng hai mẹ con cũng bớt lam lũ. Nhà cửa được sửa sang lại trở nên cao ráo, sạch sẽ, đồ đạc đổi thêm mới không ít. 

Tấm ngồi giường trò chuyện, kín đáo quan sát sắc mặt hai người. Cám qua mấy tháng lớn hẳn lên, tính cách lại không mảy may thay đổi, vẫn lí lắc và yêu thương chị như thế, tuyệt không hiện lên vẻ ác tâm. Dì thì tâm tình có vẻ phức tạp hơn, lúc nhìn, lúc tránh, khuôn mặt sắc nét có vẻ thảng thốt kỳ lạ. Tấm khẽ nhắm mắt, thật không biết nên vui hay buồn.

Giỗ bố Tấm vào hạ tuần tháng 3 - đương lúc mùa cau chín rộ. Hái một Chùm cau vàng óng với vài chiếc lá trầu xanh kính cẩn đặt lên bàn thờ người đã khuất, xanh vàng đan xen, hương khói nghi ngút là đã có thể khiến lòng mẹ góa con côi vừa rưng rưng vừa an bình. 

Đây là giỗ đầu của ông. Ngoài ước muốn thoát khỏi cung cấm, Tấm càng muốn thay thân thể này báo hiếu sinh thành. Vô ý chiếm đoạt thân thể con gái ông, lòng Tấm cũng chưa từng thảnh thơi. 

Lần đánh cược này nguy hiểm trùng trùng, có thể thành công thoát khỏi cái lồng son Tử cấm thành vĩnh viễn là phúc, không thì cùng lắm là đưa được thân thể con gái ông về yên nghỉ cùng hai bậc sinh thành dưới ba tấc đất nơi quê nhà, cũng tốt, không uổng công cô nhẫn nhục chịu đựng mấy tháng vừa qua.

Tấm trong nguyên tác có thể chết đi sống lại, huyễn hoặc như thế, thần kỳ như thế. Còn nơi cô đang sống, chỉ có máu và nước mắt, tất cả đều là hiện thực tàn khốc. Sảy chân một bước, khóc hận ngàn đời, chết đi rồi sẽ chỉ còn lại nắm xương mục rữa. 

Nhưng là chết ở nơi quê nhà, cô cam tâm, tình nguyện. 

Bữa cơm trưa, Tấm bình thản ăn món cá rán mà Dì bảo dành riêng cho cô. Cám muốn động còn bị Dì đánh đũa mắng át. Sau khi ăn một chốc, Tấm bỗng thấy đôi môi tê dần, cổ họng như thể bị bỏng nóng đến phát đau. Cô nhìn Dì, ánh mắt lặng lẽ mà chất chứa bi ai. Cám đang đi rửa bát ngoài sân sẽ không bao giờ biết được mẹ mình đang dồn chị gái vào chỗ chết.

- Tại sao???

- Dì lạy con! - Dì đổ sụp xuống ôm chân Tấm, cố giữ giọng nghẹn ngào ở mức thấp nhất - Là quý nhân ấy bảo sẽ giết con Cám, đời Dì chỉ còn mình nó... 

- Dì nghe này - Tấm gắng giữ đầu óc tỉnh táo - Cả đời con chỉ xin Dì duy nhất lần này...khi con chết rồi, xin Dì chôn con kề bên phần mộ cha con, con cần Dì làm điều đó...

Tấm cố gắng nói trọn nghĩa, bụng đau quặn làm cô phải co cả người lại, cô nhìn quanh gian nhà lần cuối, trí nhớ bỗng vụt đến thời khắc cô xuyên đến đây. Nước mắt Tấm trào ra:

- Con cũng là con Dì mà...

Mặt Dì đang nhăn nhúm trong cảm giác tội lỗi, nghe Tấm thì thào lời cuối, bỗng đông lại, từng giọt nước lớn lộp độp rớt xuống.

- Không, con ơi, Tấm ơi...ai cứu con tôi với...!!!

Có tiếng chân chạy vào, một lực thật mạnh đẩy bà ra một bên. Giọng ai đó gằn nhỏ bên tai:

- Là nương nương ngã cau qua đời. Nhớ! Còn con gái ruột của bà đấy!

Nghe đến đó, Dì ngồi sững lại:

"Tấm ơi, tội nghiệt này Dì mang xuống mồ tạ tội cùng con!"