Giữa tháng 4 năm 75, tiểu đội 45 theo lệnh, quay về Sài Gòn tập kết chuẩn bị cho cuộc Tổng tiến công.

Suốt nửa tháng nay, lực lượng ta chẳng đêm nào là ngon giấc.

Từ ngày nhận được lệnh tập hợp, tiểu đội 45 về lại với quân đoàn, chuẩn bị sẵn sàng binh lực và vật lực để có thể tác chiến bất cứ lúc nào.

Tối trước đêm 26, tiểu đội trưởng Nguyễn Anh Dũng tập hợp tiểu đội 45, có đôi câu dặn dò.

- Tiểu đội tập trung. Điểm số báo cáo.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 hết.

Tiếng từng người lần lượt vang lên, cho đến người cuối cùng. Nguyễn Anh Dũng âm thầm ghi lại giọng của từng người, từng người một. Chờ đến một hồi lâu, anh mới lên tiếng.

- Ngày mai là đánh rồi, các đồng chí có sợ không?

Lâm Kha là đứa nhỏ nhất, nhưng lại chắc nịch quyết tâm nhất.

- Báo cáo tiểu đội trưởng, không sợ.

- Tốt.

Đúng vậy, không có gì phải sợ.

- Đi đủ về đủ. Rõ chưa?

- Đã rõ.

- Giải tán.

Sớm ngày 26, bầu trời miền Nam đen kịt, nhìn đâu cũng là máy bay của địch.

Tất cả đã sẵn sàng, chỉ chờ lệnh là lập tức đánh.

17 giờ ngày 26, quân ta phát động tấn công, mở đầu cho chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Đùng. Đùng.

Tiếng pháo đạn rền vang như muốn xé cả toạc bầu trời.

- Thằng Định chạy đi, sao còn đứng đó? Chạy.

Nguyễn Thanh Tú quay đầu gọi lớn. Chỉ huy đã cho toàn đội cơ động được một lúc, mà thằng Định cứ đứng chôn chân mãi không chịu rời đi.

- Anh Tú.

Bảo Định gọi anh, giọng run run.

- Anh đây.

- Anh Tú ơi, thằng Kha, thằng Kha...

Nguyễn Thanh Tú không dám nhìn thẳng vào mắt Định, anh sợ đôi mắt của nó lúc này, đôi mắt chứa đầy sự chua xót.

Thằng Kha, Nguyễn Trường Lâm Kha của các anh, nó mất rồi. Nó mất trước nòng súng kẻ thù, ngay trước mắt các anh.

- Ừ, nó mất rồi.

Câu nói thoát ra khỏi miệng, Thanh Tú bỗng chốc cảm thấy như ông trời vừa sụp trên vai anh.

- Thằng Tú, thằng Định nín ngay. Chỉ huy đang chờ hai chúng mày kìa.

Nguyễn Anh Dũng xuất hiện với gương mặt lạnh tanh, gân giọng lên với cả hai, như chẳng có chuyện gì. Nhưng làm sao mà Dũng giấu được, trong khi mắt anh đã đỏ ngầu.

- Sao còn đứng đó? Đi.

- Nhưng mình để thằng Kha nằm lại đó sao anh?

- Không. Hoàn thành nhiệm vụ chỉ huy sẽ cho mang nó về thôi.

Nghe Anh Dũng nói vậy, Bảo Định và Thanh Tú dù không muốn nhưng vẫn phải rời đi.

- Đồng chí Tú, đồng chí Định. Hai đồng chí cho tôi biết tại sao lại không cơ động?

- Báo cáo chỉ huy...

Không để Bảo Định khó xử, Thanh Tú đã nhanh chóng đỡ lời.

- Báo cáo chỉ huy, tôi bị đau chân nên đồng chí Định phải đỡ ạ.

- Thế đồng chí tiếp tục thực hiện nhiệm vụ được không?

- Báo cáo chỉ huy, được ạ.

- Vậy chúng ta tiếp tục.

Đến đêm, nhiệm vụ đã hoàn thành.

Cuối cùng, đại đội đã có thể đưa tất cả anh em đã nằm xuống hôm nay về chôn cất.

Giây phút nhìn thấy Lâm Kha, tất cả như vỡ vụn. Thậm chí, Tường Duy còn chẳng thể đứng vững.

- Sao vậy? Sao vậy anh Dũng, sao thằng Kha nằm đó không cử động vậy?

Sáng nay, rõ ràng là sáng nay Kha nó còn khen cơm Duy nấu, đã vậy còn nói tối về sẽ ăn hai bát. Vậy mà ...

Bạch Hồng Cường chẳng thể bình tĩnh nổi, cậu như phát điên, điên cuồng nắm lấy vai Kha mà lắc.

- Dậy. Lâm Kha dậy cho anh. Ai cho mày ngủ, ai cho mày lười biếng như vậy.

- Thôi. Kha nó mệt rồi, em buông nó ra, cho nó nghỉ.

Hồng Cường như chẳng còn sức lực, cậu đổ ập người vào Anh Dũng, la hét không ngừng. Chưa bao giờ, chưa bao giờ anh em thấy Cường mất kiểm soát đến vậy.

Còn Bảo Định, Định đã oà khóc nức nở khi vừa hoàn thành nhiệm vụ, khóc đến mức mệt lã, khóc đến khoé mắt cũng cạn khô. 

Tất cả anh em còn lại chẳng ai nói với ai câu gì, vì họ vừa nếm trải nỗi đau gấp trăm ngàn lần dao cứa kim đâm, sự mất mát mà cho dù chỉ là nghĩ đến tất cả cũng chưa từng dám nghĩ.

- Đem em nó xuống cùng với các đồng chí khác đi. Cho em nó còn nghỉ.

Thế rồi, Quang Đức cùng Minh Quân bê xác của Kha đi.

Khuya 26 rạng sáng 27.

Quốc Anh ngồi bên bờ đá, gần nơi Lâm Kha nằm, mắt anh đăm chiêu, nghĩ gì cũng chả rõ.

- Ngày mai anh đi à?

Là Quang Hiếu, cậu toàn tìm thấy anh trong những lúc anh không ổn, như lúc này.

- Ừ. Anh, Quân, Đức với Thiện đi.

- Sao Phú Thiện lại đòi đi? Anh ấy...

- Thiện cũng là lính tuyến đầu mà, với cả cậu ấy đã xin chỉ huy rồi.

Đúng vậy, Phú Thiện cũng đã từng có ba năm sát cánh chiến đấu cùng Quốc Anh ở tuyến đầu.

- Nhưng...

- Nó đòi chiến đấu, nó muốn đánh thay cho phần thằng Kha.

Đến đây, Nguyễn Quang Hiếu chẳng biết nên nói thế nào.

- Vậy thì các anh,... bảo trọng nha.

Ngày 27 và 28, trên cầu Tân Cảng.

Đoàn.

Một viên đạn bay vèo qua mặt Hoàng Quang Đức khiến anh có chút giật mình, nhưng điều làm Quang Đức sửng sốt hơn chính là việc nó ghim vào cánh tay của người ở ngay phía sau anh, Phú Thiện.

Máu từ vết thương túa ra như thác, thế nhưng Phú Thiện từ chối việc được anh em đưa về bệnh xá của quân đoàn chữa trị. Cậu nén đau, cầm súng lên tiếp tục chiến đấu.

- Tiếp tục bắn đi, tao ổn.

Hoàng Quang Đức không thể nào thôi lo lắng, nhưng cũng đành bất lực vì thế trận giằng co mỗi phút một căng thẳng, quyết liệt.

- Quang Đức, bắn đi, bắn.

Giữa đêm 28, tiểu đoàn cho quân giải phóng rời khỏi trận địa.

Lúc này, Lương Trần Phú Thiện cũng lịm đi. Phú Thiện đã đánh trận này suốt hai ngày mà không nghỉ.

Hoàng Quang Đức nhìn thân thể cậu tím tái lại vì không ăn, không uống và vì bị thương, lại còn phát sốt, lòng gấp bội phần lo lắng. Anh giao lại vũ khí cho Quân và Quốc Anh, xin phép chỉ huy được đưa cậu về quân đoàn chữa trị.

Dù rằng quân y ở bệnh xá rất cứng tay nghề, tất cả đã thành công giúp Phú Thiện gắp viên đạn ra khỏi cơ thể, nhưng vì đói và mệt, Thiện vẫn chưa hết sốt.

Cả đêm hôm đó, Hoàng Quang Đức không chợp mắt chút nào.

Ngày 29.

Buổi chiều, Nguyễn Đức Trung cùng các anh em kiểm kê lại số vũ khí trong kho. Xong xuôi, Đức Trung vội vàng sang lều quân y, phụ giúp xử lí vết thương cho những người đồng đội khác.

Đức Trung cùng Đức Huy và vài anh em quân y tất bật suốt cả một buổi chiều, cuối cùng cũng có thể nghỉ ngơi.

- Mệt lắm không?

Đức Huy nghe anh hỏi thế chỉ biết cười.

- Mệt. Nhưng so với các đồng chí đang nằm đó với chi chít vết thương và với các đồng chí đã ngã xuống thì có đáng gì.

Dừng một chút, Đức Huy cũng hỏi 

- Thế Trung có mệt không?

- Không mệt. Sắp hoà bình rồi mà, không mệt.

Nguyễn Đức Trung nở một nụ cười thật tươi, và Trần Đức Huy cũng vậy.

Hoà bình dành cho người ở lại, và để an ủi tâm hồn kẻ ra đi.

Ngày 30, nhiệm vụ hoàn thành thắng lợi.

Giây phút đồng chí Bùi Quang Thận cắm cờ của Quân giải phóng trên nóc Dinh Độc Lập, hàng triệu trái tim như vỡ oà, vì giấc mơ 20 năm đã thành sự thật, vì độc lập tự do muôn năm.

Chiều hôm đó, trên khắp các nẻo đường, đâu đâu cũng nghe cất cao tiếng hát.

"Rừng núi dang tay nối lại biển xa
Ta đi vòng tay lớn mãi để nối sơn hà
Mặt đất bao la anh em ta về
Gặp nhau mừng như bão cát quay cuồng trời rộng
Bàn tay ta nắm nối trọn một vòng Việt Nam

Cờ nối gió đêm vui nối ngày
Dòng máu nối con tim đồng loại
Dựng tình người trong ngày mới
Thành phố nối thôn xa vời vợi
Người chết nối linh thiêng vào đời
Và nụ cười nối trên môi

Từ Bắc vô Nam nối liền nắm tay
Ta đi từ đồng hoang vu vượt hết núi đồi
Vượt thác cheo leo tay ta vượt đèo
Từ quê nghèo lên phố lớn nắm tay nối liền
Biển xanh sông gấm nối liền một vòng tử sinh

Rừng núi dang tay nối lại biển xa
Ta đi vòng tay lớn mãi để nối sơn hà
Mặt đất bao la anh em ta về
Gặp nhau mừng như bão cát quay cuồng trời rộng
Bàn tay ta nắm nối trọn một vòng Việt Nam

Cờ nối gió đêm vui nối ngày
Dòng máu nối con tim đồng loại
Dựng tình người trong ngày mới
Thành phố nối thôn xa vời vợi
Người chết nối linh thiêng vào đời
Và nụ cười nối trên môi

Từ Bắc vô Nam nối liền nắm tay
Ta đi từ đồng hoang vu vượt hết núi đồi
Vượt thác cheo leo tay ta vượt đèo
Từ quê nghèo lên phố lớn nắm tay nối liền
Biển xanh sông gấm nối liền một vòng tử sinh
Biển xanh sông gấm nối liền một vòng tử sinh
Biển xanh sông gấm nối liền một vòng tử sinh."

30.4.1975
Giải Phóng Hoàn Toàn Miền Nam, Thống Nhất Đất Nước.

__

*Bài hát Nối vòng tay lớn của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.