Câu 9: Trình bày quan điểm HCM về những phẩm chất đạo đức cơ bản của con người VN trong thời đại mới? Tại sao trong giai đoạn hiện nay, Đảng và Nhà nước ta lại mở cuộc vận động “học tập và làm việc theo tấm gương đạo đức HCM”?

Cơ sở hình thành TTHCM về đạo đức.

   HCM đã kế thừa giá trị đạo đức truyền thống của dân tộc VN – tinh hoa đạo đức của nhân loại. Đó là:

-    Giá trị đạo đức truyền thống của dân tộc VN:

+Truyền thống yêu nước.

+Tương thân tương ái, nhân nghĩa.

+Hiếu học, coi trọng hiền tài, đoàn kết.

-    Tinh hoa đạo đức của nhân loại:

+Nho giáo: có nhiều yếu tố tích cực giúp tu thân dưỡng tính, hiếu học, đề cao lễ giáo…HCM đã kế thừa những phẩm chất đó và cải tạo nó cho phù hợp với đạo đức của người VN.

+Phật giáo: có tư tưởng vị tha, từ bi, bác ái. Xây dựng nếp sống trong sạch, giản dị, đề cao tinh thần bình đẳng, lao động chân tay, chống lười biếng. HCM cho rằng Phật giáo đã đi sâu vào đời sống, tinh thần con người VN, giúp con người sống thanh thản, hạnh phúc.

+Tư tưởng văn hóa phương Tây là tự do, bình đẳng, bác ái.

   HCM đã kế thừa quan điểm CN Mác-Lênin và cá nhân lãnh tụ Lênin:

-    Giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc và giải phóng con người.

-    Phẩm chất cao cả nhất của người cộng sản Lênin là trái tim, đạo đức và hành động của họ luôn hướng về quần chúng.

-    Ảnh hưởng từ lãnh tụ Lênin: 1 người có lối sống giản dị, gần gũi.

Quan điểm HCM về những phẩm chất đạo đức cơ bản của con người VN trong thời đại mới:

1.  Trung với nước, hiếu với dân: là phẩm chất quan trọng nhất. Mối quan hệ của người dân đối với Tổ quốc, đối với dân tộc mình là mối quan hệ lớn nhất.

-  Trung với nước, hiếu với dân gắn bó chặt chẽ với nhau, vì nhân dân làm chủ đất nước. Lòng trung hiếu với nước, với dân biểu hiện ý chí quyết tâm của cả dân tộc.

-  Là cán bộ Đảng viên phải tuyệt đối trung thành với Đảng, với dân, suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho CM.

-  Nội dung chủ yếu của trung với nước là

+Đặt lợi ích của Đảng, của Tổ quốc, của CM lên trên hết.

+Quyết tâm phấn đấu thực hiện mục tiêu của CM.

+Thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước.

-    Nội dung chủ yếu của hiếu với dân là:

+Khẳng định vai trò sức mạnh thực sự của nhân dân.

+Tin dân, lắng nghe dân, học dân, tổ chức nhân dân thực hiện tốt đường lối chính sách của Đảng và nhà nước.

+Chăm lo đến đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

2.  Yêu thương con người: là 1 trong những phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất của HCM. Lòng yêu thương con người trước hết là giành cho những người bị áp bức, bị bóc lột,  người lao động, nô lệ. Phẩm chất yêu thương con người của HCM là tình cảm rất rộng lớn.

+Nghiêm khắc với mình, độ lượng với người khác. Phải có tinh thần nhân ái với cả những ai có sai lầm, đã nhận rõ và cố gắng sửa chữa. Phải có tình đồng chí yêu thương lẫn nhau trên nguyên tắc tự phê bình và phê bình chân thành.

+Tình yêu thương con người còn là tình yêu bạn bè, đồng chí, thái độ tôn trọng con người.

3.  Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.

+Cần: là lao động cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch, sáng tạo, năng suất cao, với tinh thần tự lực cánh sinh. Lao động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh phúc của con người.

+Kiệm: là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thời gian, tiết kiệm tiền của nhân dân, của đất nước, và của bản thân mình.

+Liêm: là luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân. Phải trong sạch, ko tham lam địa vị, tiền của, danh tiếng…Ham học, ham làm, ham tiến bộ. Ko tâng bốc mình, ko cậy thế quyền hành mà đục khoét, trộm của công làm của riêng…

+Chính: là thẳng thắn, đứng đắn đối với mình, với người, với việc. Ko tự cao tự đại, ko nịnh hót người trên hay xem khinh người dưới. Phải chịu khó học hỏi, ham cầu tiến, giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết, ko dối trá, lừa lọc. Để việc công lên trên việc tư, làm việc đến nơi đến chốn, ko ngại khó khăn, gian khổ, cố gắng làm việc tốt cho dân, cho nước.

Cần, kiệm, liêm, chính rất cần thiết đối với người cán bộ, Đảng viên. Cần, kiệm, liêm, chính còn là thước đo sự giàu có về vật chất, vững mạnh về tinh thần, sự văn minh của dân tộc.

+Chí công vô tư: là làm bất cứ việc gì cũng phải vì Đảng, vì Tổ quốc, vì nhân dân, vì lợi ích của CM. Thực hành chí công vô tư là quét sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức CM. Chí công vô tư thực chất là tiếp nối Cần, kiệm, liêm, chính và bao gồm 5 điều: Nhân, Nghĩa, Chí, Dũng, Liêm.

4.  Tinh thần quốc tế trong sáng, thủy chung.

+Đó là tinh thần quốc tế VS, bốn phương VS đều là anh em.

+Là tinh thần đoàn kết với các dân tộc bị áp bức, với nhân dân lao động các nước.

+Là tinh thần đoàn kết của nhân dân VN với với tất cả các nước tiến bộ trên thế giới vì hòa bình, công lý và tiến bộ XH.

+Tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng nhằm tạo mục tiêu lớn của thời đại hòa bình, độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. Là hợp tác và hữu nghị với tất cả các nước, các dân tộc. Đó là chủ nghĩa quốc tế vô sản chân chính.