MÈO, CHUỘT KẾT NGHĨA
Truyện cổ Grimm

Để làm thân với chuột, mèo kể lể tâm tình, bày tỏ nguyện vọng tha thiết của mình, làm chuột nghe cũng bùi tai nên đồng ý ăn chung, ở chung với mèo.

Mèo nói:

- Ta phải có thức ăn dự trữ cho mùa đông, không sẽ bị đói. Chú là chuột nên đừng liều lĩnh chạy khắp mọi nơi, kẻo rồi lại mắc bẫy đấy.

Lời khuyên tốt đó được thực hiện. Chúng mua một niêu mỡ, nhưng không biết nên cất niêu mỡ ấy ở đâu. Sau hồi lâu suy nghĩ, cuối cùng mèo nói:

- Anh thấy chẳng còn có nơi nào cất tốt hơn ở nhà thờ, vì ở đấy không một ai dám lấy cái gì đi cả. Chúng ta đem cất niêu mỡ dưới gầm nhà thờ, chúng ta chỉ sờ đến nó khi nào chúng ta cần đến mỡ.

Niêu mỡ được cất giấu cẩn thận, nhưng chẳng bao lâu sau mèo ta lên cơn thèm mỡ, mèo nói với chuột:

- Chú chuột ạ, anh phải nói với chú điều này, anh có người chị họ mời anh đến làm bố đỡ đầu cho cháu bé. Chị ấy mới sinh đứa con trai, lông trắng đốm nâu. Hôm nay anh đi vắng, chú ở nhà trông nom nhà cửa một mình nhé.

Chuột đáp:

- Vâng, vâng, anh cứ đi. Nếu có đồ ăn ngon thì nhớ lấy phần cho em nhé!

Nhưng tất cả những điều mèo nói đâu có phải sự thật. Mèo chẳng có chị em họ nào cả, cũng chẳng có ai mời nó đến làm bố đỡ đầu. Ra khỏi nhà, mèo ta đến thẳng nhà thờ, rón rén đến bên niêu mỡ. Rồi nó bắt đầu liếm và liếm hết lần váng mỡ phủ bên trên. Ăn no nê xong, mèo đi dạo chơi trên các mái nhà thành phố. Ngắm cảnh ngắm người chán, mèo soãi chân nằm ườn ra sưởi nắng, và mỗi lần nhớ tới niêu mỡ, nó lại vuốt râu chùi mép ra chiều đắc ý lắm. Sẩm tối, mèo mới đi về nhà.

Chuột hỏi:

- Thế nào, anh đã về đấy à, chắc cả ngày hôm nay anh sống thảnh thơi vui vẻ lắm?

Mèo đáp:

- Mọi chuyện đều vui vẻ cả.

Chuột hỏi tiếp:

- Đứa trẻ được đặt tên là gì?

Mèo thản nhiên trả lời:

- "Liếm sạch phần da."

Chuột reo lên:

- "Liếm sạch phần da," sao lại có cái tên hiếm có và nghe lạ tai thật! Trong họ mèo có hay đặt cái tên như thế không?

Mèo nói:

- Chú hỏi làm gì mà hỏi lắm thế, tên ấy cũng có gì là xấu hơn tên "Ăn cắp vặt" của bố đỡ đầu của nó đâu.

Ít lâu sau mèo lại nổi cơn thèm, nó nói với chuột:

- Chú làm ơn giúp anh nhé, nhờ chú trông nom nhà cửa một mình một lần nữa vậy. Anh lại được mời làm bố đỡ đầu. Đứa trẻ có vòng lông trắng quanh cổ nom kháu quá nên anh không tiện từ chối được.

Chuột tốt bụng nhận lời. Mèo lại lén men theo bức tường thành để đến nhà thờ và ăn ngấu nghiến luôn một lúc nửa niêu mỡ. Nó tự nhủ: "Thật không có gì ngon lành hơn là được ăn một mình" và khoái chí với việc nó làm ngày hôm đó.

Khi mèo về tới nhà, chuột hỏi:

- Đứa trẻ ấy được đặt tên là gì?

Mèo đáp:

- "Hết nhẵn một nửa."

- "Hết nhẵn một nửa." Điều anh nói nghe kỳ lạ thật! Từ thuở cha sinh mẹ đẻ, em chưa nghe thấy cái tên ấy bao giờ. Em cược với anh là cái tên ấy không có trong lịch sử.

Chẳng bao lâu sau mồm mèo lại nhớ tới món ăn. Mèo nói với chuột:

- Quá tam ba bận, giờ anh lại phải đứng ra làm bố đỡ đầu. Đứa trẻ toàn thân đen tuyền, chỉ có lông chân là trắng. Thật bao nhiêu năm mới lại có một lần sinh con như thế. Chú để anh đi nhé!

Chuột đáp:

- "Liếm sạch phần da," - "Hết nhẵn một nửa," toàn những tên nghe kỳ khôi làm sao, những tên ấy cứ làm em suy nghĩ mãi đấy.

Mèo nói:

- Chú cứ ru rú ở xó nhà với chiếc áo lông màu xám thẫm và chiếc đuôi lông lá dài mà nghĩ lẩn thẩn. Sở dĩ như thế là tại chú không chịu đi ra ngoài vào ban ngày cho biết nắng gió đấy thôi.

Trong khi mèo vắng nhà, chuột dọn dẹp nhà cửa. Còn mèo vốn háu ăn chén sạch nhẵn niêu mỡ của hai người. Nó nghĩ bụng: "Chỉ khi nào hết nhẵn thì mới yên tâm được". Lần này, bụng no căng tròn, mãi tới khuya, nó mới về nhà được. Thấy mèo về, chuột liền hỏi ngay tên đứa trẻ. Mèo đáp:

- Chắc cái tên ấy chẳng làm vừa lòng chú đâu. Tên nó là "Hết sạch."

Chuột kêu:

- "Hết sạch," thật là một cái tên đáng nghi ngờ. Em chưa từng đọc thấy cái tên ấy bao giờ. "Hết sạch!." Thế là nghĩa lý gì nhỉ?

Chẳng nói chẳng rằng, mèo chỉ lắc đầu, nằm cuộn tròn người lại và đánh một giấc.

Từ đó trở đi chẳng thấy ai tới mời mèo làm bố đỡ đầu nữa.

Rồi mùa đông đến, lúc đi ra ngoài cũng không còn kiếm được gì ăn, chuột nghĩ đến kho thức ăn dự trữ và nói với mèo:

- Anh mèo ơi, ta tới chỗ để niêu mỡ đi, cái niêu mỡ mà ta để dành hồi nọ ấy, chắc giờ ngon miệng lắm đấy anh nhỉ.

Mèo đáp:

- Được quá đi. Hẳn là chú sẽ thấy niêu mỡ ngon lắm.
"Ngon như thể dài lưỡi ra ngoài cửa sổ mà liếm không khí vậy" - mèo cười thầm.

Cả hai cùng đi. Khi tới nơi, niêu hãy còn nguyên chỗ cũ, nhưng mỡ thì đã hết nhẵn từ lúc nào rồi. Đến lúc này chuột mới vỡ lẽ ra. Nó nói:

- Thì ra thế! Bây giờ tôi mới hiểu chuyện gì đã xảy ra. Cho tới hôm nay tôi mới biết, anh thật là người bạn tốt thế nào. Anh ăn cho kỳ hết. Anh làm bố đỡ đầu như thế đấy: Trước tiên là "Liếm sạch phần da," rồi sau "Hết nhẵn một nửa," rồi...

Mèo hét lớn:

- Mày có câm họng ngay không! Mày chỉ cần nói thêm một tiếng nữa là tao ăn thịt mày không còn lấy miếng da bây giờ.

Tội nghiệp con chuột không kìm được tiếng cuối cùng:

- "Hết sạch!."

Tiếng ấy vừa buông khỏi miệng chuột thì mèo đã nhảy tới, vồ ngay lấy chuột và nuốt chửng.

*     *     *     *     *