Vài nét về quốc gia Nhật Bản (trích từ một nguồn sử liệu Nhật)

Nhật Bản thuộc vùng ôn đới , có bốn mùa rõ rệt . Gồm 4 đảo chính , theo thứ tự từ bắc xuống nam là : Bắc Hải Đạo (Hokkaido) , Bản Châu (Honshu) , Tứ Quốc (Shikoku) và Cửu Châu (Kyushu) cùng hàng ngàn đảo nhỏ . Nhật Bản còn có mỹ danh là xứ Hoa Anh Đào , vì người Nhật rất thích nên trồng cây hoa anh đào khắp cùng đất nước , hay còn gọi là xứ Mặt Trời Mọc (The land of rising sun) bởi vì Nhật Bản là quốc gia ở vùng cực đông . Vào thế kỷ thứ tư , Nhật Bản lấy tên nước là Đại Hòa (Yamato) , vì vậy người Nhật còn được gọi hay tự nhận là Hòa Nhân . Thời xưa , Trung Hoa gọi là Nụy Quốc (nước của những người lùn) hay Phù Tang (xứ có nhiều cây phù tang , tức là một loại cây dâu) . Năm 670 , đầu niên hiệu Hàm Hưởng nhà Đường , Nhật Bản gửi một sứ bộ đến chúc mừng triều đình Trung Quốc nhân dịp vừa bình định Cao Ly và từ đó được đổi tên là Nhật Bản .

 Theo thần thoại Nhật Bản trong Cổ sử ký (kojiki) viết từ đầu thế kỷ thứ 8 , thuở ban sơ , vũ trụ chưa có hình thù . Có tới tám trăm vạn thần linh sống ở trên cánh đồng trời , từ đó nhìn xuống chỉ thấy bóng tối sương mù và nước . Hai vị thần linh trong tuổi thanh xuân là chàng Izanagi và nàng Izanami nhận nhiệm vụ làm cho mặt đất đi theo đời sống mà sinh sôi nẩy nở . Họ bước qua Thiên Phù Kiều là chiếc cầu nối liền trời và đất , quậy sóng cho kết đọng lại mà thành đảo Onogoro và xuống đó , đây là sáng tạo đầu tiên của họ . Họ bắt đầu dựng trụ trời và xây nhà trên quê hương mới .

  Rồi hai người quên mình là thần linh , sống như người phàm tục , kết hôn với nhau và sinh con đầy đàn rồi lan ra những đảo khác để thành một quốc gia Nhật Bản ngày nay. Sau đó Izanagi sinh ra Thái Dương Thần nữ , tức Thiên Chiếu Đại Thần , là vị nữ thần nhan sắc và ánh sáng (tượng trưng cho phụ nữ Nhật) .

  Sau đó Thái Dương Thần Nữ phái cháu trai của mình là Ninigi giáng thế , chinh phục vùng Izumo . Ninigi gặp và lấy người con gái xinh đẹp của thần Oyamatsumi sinh ra hai người con trai là Hoderi và Hoori . Hoori sau lấy công chúa thủy cung Toyotama sinh được một người con trai , người con trai này lấy em gái của Toyotama sinh ra bốn hoàng tử , họ chinh phục xứ Yamato (Đại Hòa) . Sau khi các anh chết , hoàng tử út lên ngôi xưng là Thiên Hoàng Jinmu (Thần Vũ) , đó là Thiên Hoàng đầu tiên gọi là Hoàng kỷ (kỷ nguyên Thiên Hoàng) , cai trị xứ Yamato tức Nhật Bản năm 660 trước công nguyên cho đến bây giờ (2010) , đã truyền được 125 đời vua .

  Tuy nhiên cũng có thuyết cho rằng đời nhà Tần bên Trung Hoa , Tần Thủy Hoàng là một vị vua bạo ngược muốn gì được nấy nhưng con người ta làm sao thoát ra khỏi cảnh sinh lão bệnh tử . Đó là điều mà ông ta không muốn và tìm đủ mọi cách chỉ mong sao được mãi mãi trường sinh bất lão để trị vì trên ngôi báu . Ông ban lệnh cho một ngự y giỏi nhất thời bấy giờ và bắt buộc ông này phải cố tìm ra một phương thuốc giúp nhà vua bất tử . Vị lang y biết đó không thể nào không tuân lệnh vua nhưng chuyện chế thuốc trường sinh là một chuyện hết sức hoang đường . Để bảo tồn sinh mạng , ông tâu rằng phải cần 100 đứa trẻ đồng trinh vừa nam vừa nữ cùng một số lương thực và một chiếc thuyền lớn để ông tìm một nơi yên tỉnh lấy tinh khí trời đất và sinh khí của những đứa trẻ ấy mà bào chế linh dược . Điều cần nhất là phải yên tĩnh không có ai khấy phá thuốc chế mới linh , vua nghe có lý nên mừng rỡ chuẩn tấu ngay . Thế là vị ngự y kia cùng 100 đứa trẻ dong thuyền tuốt ra khơi tìm nơi ẩn trốn . Họ tìm ra những hoang đảo nằm ngoài khơi cách xa cố thổ và quyết định ở đó khai hoang lập ấp để sinh sống . Và nhóm người ấy là thủy tổ của người Nhật ngày hôm nay .

  Nhật Bản là một quốc gia hải đảo , có diện tích tổng cộng là 377,834 cây số vuông . Đất đai của Nhật là một dãy đảo trải theo hình vòng cung bên cạnh phía đông của lục địa châu Á , dài 3,800 cây số từ 20 vĩ độ tuyến bắc với các đảo cực nam là Okinawa là lớn và quan trọng nhất , tới 45 độ vĩ tuyến bắc với phần trên cùng của hải đảo Hokkaido . Địa thế này tương đương với miền đất từ Miami , Hoa Kỳ , kéo lên tới Montreal , Canada .

  Với hơn 3,900 đảo nhỏ và 4 đảo lớn . Trong số các đảo nhỏ có đảo Okinawa lớn và quan trọng nhất , nằm giữa đường kéo dài từ mỏm phía cực tây của đảo Honshu tới đảo Đài loan . Hòn đảo Okinawa này tuy thuộc về Nhật Bản nhưng trước kia do ở khá xa phần đất chính nên đã phát triển được một thứ văn hóa riêng và một số điểm khác biệt với lối sống của 4 hòn đảo lớn .

  Nhật Bản ở khá gần Trung Hoa và Triều Tiên nên đã chịu nhiều ành hưởng văn hóa của hai quốc gia này . Cũng nhờ là một quốc gia hải đảo cách biệt với Trung Hoa nên Nhật Bản không bị xâm lăng vào những thế kỷ trước .

  Các thời kỳ lịch sử :

1 – Thời đại Thằng Văn (Jomon) khoảng 8.000 năm trước kỷ nguyên gọi là Thằng Văn vì các đồ gốm có trang trí các tua hình dây thừng hay có in hoa văn hình dây thừng . Sinh hoạt bằng săn bắn và đánh cá

 2 – Thời đại Di Sinh (Yayoi) khoảng 600 , thế kỷ thứ 3 sau kỷ nguyên . Chịu ảnh hưởng văn hóa Triều Tiên và Trung Hoa . Đã bắt đầu trồng lúa và biết dùng kim thuộc .

3 – Thời đại Đại Hòa (Yamato) khoảng 400 năm , hậu bán thế kỷ thứ 7 . Vương tộc và hào tộc xây cố phần (ngôi mộ lớn) . Cuối thời này xuất hiện thêm thời đại Phi Điểu (Asuka) .

4 – Thời đại Na Lương (Nara) từ năm 710 kéo dài 74 năm . Chọn Nara làm kinh đô .

5 – Thời đại Bình An (Heian) từ năm 794 kéo dài khoảng 400 năm , chọn Kinh Đô (Kyoto) làm kinh đô .

6 – Thời đại Liêm Thương (Kamakura) từ năm 1192 kéo dài khoảng 140 năm . Bắt đầu thời đại Mạc Phủ (Mafuku) tức Sứ Quân (Shogun) và Vũ Sĩ (Samurai) .

7 – Thời đại Thất Đinh (Muromachi) từ năm 1338 khoảng 240 năm . Giữa thời này loạn lạc khắp nơi , nên giai đoạn này gọi là thời đại Chiến Quốc (Sengoku) .

8 – Thời đại An Thố Đào Sơn (Azuchi Momoyama) từ hậu bán thế kỷ 16 kéo dài khoảng 30 năm . Chức Điền Tín Trường (Orita Nobunaga) và Phong Cơ Tú Cát (Toyotomi Hideyoshi) thống nhất Nhật Bản

9 – Thời đại Giang Hộ (Edo) từ năm 1603 kéo dài khoảng 260 năm . Đức Xuyên Gia Khang (Tokugawa Leyasu) lập Mạc Phủ (Mafuku) như phủ chúa Trịnh thời Trịnh-Nguyễn ở Việt Nam , lấn áp cả Thiên Hoàng ở Giang Hộ tức Tokyo ngày nay .

10 – Thời đại Minh Trị (Meiji) 1868 – 1912 . Được coi là thời Cận Đại và Đại Chính (Taisho) 1912-1926 . Chiêu Hòa (Showa)1926-1989 . Bình Thành (Heisei) 1989 – ngày nay : được coi là thời hiện đại .

 Nhật Bản có nền văn hóa riêng của họ , đồng thời du nhập văn hóa Trung Hoa, đạo Phật và thiền của Tây Tạng (cũng qua ngả Trung Hoa) và sau này thêm tinh thần tự do, dân chủ của Âu Mỹ. Hoàng gia và quý tộc lại ảnh hưởng của Anh, cụ thể qua lối trang phục; theo chế độ Ðại Nghị , mỗi khi trình diện nội các mới, Thủ Tướng và các Bộ Trưởng đều mặc áo đuôi tôm, không tuyên thệ mà nhận ủy nhiệm thư của Thiên Hoàng. Họ lái xe bên trái giống Anh, nhưng điều này có lẽ vì người Nhật xưa đeo kiếm bên trái nên từ xưa vốn đã đi bên trái để khỏi đụng kiếm của nhau ? Họ theo Pháp về luật pháp (luật Napoleon).

  Về tôn giáo, thời Thánh Ðức Thái Tử (Shotoku Taishi, một Thiên Hoàng lỗi lạc), từ năm 593 đã cổ võ Phật Giáo và sau đó họ cũng có "Tam Giáo Ðồng Nguyên" là Thần Ðạo, Nho Giáo và Phật Giáo. Nay thì có nhiều tôn giáo lớn và hàng trăm giáo phái nhỏ. Họ trọng tư tưởng, mỹ thuật và sức mạnh .

  Nhật là dãy đảo cô đơn , có 186 núi lửa hiện đang hoạt động . Mỗi năm quốc gia này phải chịu 1,000 trận động đất lớn nhỏ , và các địa chấn này tập trung vào miền Quan Đông (Kanto) , nơi có thủ đô Tokyo . Người ta cho rằng cứ mỗi 60 năm , Tokyo lại gặp một trận động đất khủng khiếp .

  Các đảo Nhật Bản là một phần của dãi núi ngầm trải dài từ Đông nam Á tới Alaska , bờ biển của Nhật dài đến 37,000 cây số , có đá lớn và nhiều vịnh nhỏ rất đẹp . Các núi lớn chiếm 71 phần trăm tổng số diện tích tới hơn 532 ngọn núi cao hơn 2,000 mét và ngọn cao nhất là ngọn Phú Sĩ cao 3,776 mét .

  Do địa thế và lãnh thổ trải dài 25 độ vĩ tuyến nên khí hậu của Nhật Bản rất phức tạp .

  Vào cuối thế kỷ 20 thì dân số Nhật Bản đã có hơn 126 triệu người .

  Trong khi Hitler khai chiến ở Âu châu thì Nhật Bản hỗ trợ bằng cách khai chiến ở Á Châu năm 1939 . Cụ thể là bất ngờ mở trận không tập Trân Châu Cảng  và thắng lớn trong trận này nhưng vô tình đã đưa Hoa Kỳ vào cuộc chiến . Nhật Bản đành phải đem lòng dũng cảm ra đối đầu với Hoa Kỳ là một quốc gia trội hơn về kỷ thuật lẫn tiềm năng nhân lực và tài nguyên . Khoàng 3.1 triệu binh sĩ và thường dân Nhật nằm xuống nhưng vẫn không ngăn được bước tiến của binh lính Hoa Kỳ . Sau khi quyết định tiết kiệm xương máu binh sĩ và chấm dứt cuộc chiến , Hoa Kỳ cho thả hai quả bom nguyên tử xuống Quảng đảo ngày 6 tháng 8 năm 1945 và Trường Kỳ ngày 9 tháng 8 năm 1945 . Nhật Hoàng Hirohito lần đầu tiên lên tiếng trên đài phát thanh kêu gọi đầu hàng vô điều kiện .

  Thời đó , Nhật Bản có khoảng 10 hàng không mẫu hạm (nay thì một chiếc cũng chẳng có) và khoảng 28,000 phi cơ , trong khi Hoa Kỳ có khoảng 15 hàng không mẫu hạm và 100,000 phi cơ . Vũ khí cá nhân của binh lính Nhật là súng trường 38 nặng gần 4 ký , nạp đạn bắn từng phát một , trong khi binh sĩ Hoa Kỳ dùng súng cabin M1 nặng 2,5 bắn không cần lên đạn , liên tục 1 băng 30 phát . Nhật phải đi mua dầu , trong khi dầu của Hoa Kỳ gần như vô tận . Vì quá chênh lệch về phương tiện như vậy nên lính Nhật đã phải hy sinh rất nhiều . Sau thế chiến , Nhật có khoàng 2,5 triệu binh sĩ tử vong .

  Thế chiến thứ Hai chấm dứt , hội nghị Yalta II của các lãnh tụ đồng minh gồm Tổng Thống Hoa Kỳ Harry S . Truman , chủ tịch Liên Xô Stalin , Thủ tướng Anh Winson Churchill  và Tổng Thống Trung Hoa Quốc Gia Tưởng Giới Thạch quyết định số phận hai nước bại chiến là Đức và Nhật . Hội nghị quyết định chia Đức làm 2 : Đông và Tây Đức . Tây Đức do Hoa Kỳ , Anh và Pháp ; Đông Đức do Liên Xô chi phối và đặc biệt xử tử Nhật Hoàng cũng như một số tướng lãnh quân sự và các nhà chính trị theo tội trạng tội phạm chiến tranh .

  Thống tướng Douglas Mac Arthur là tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Thái Bình Dương đồng thời chỉ huy cuộc chiếm đóng Nhật Bản được lệnh thi hành quyết định của Hội nghị Yalta II . Khi nghe tin này , hàng trăm ngàn người Nhật đã tràn xuống đường phố giăng biểu ngữ phản đối , yêu cầu rút lại quyết định của phe đồng minh . Từng đoạn đường của Thống tướng Mac Arthur đi qua , một số cựu chiến binh Nhật quỳ xuống , hướng về phía mặt trời , biểu tượng của Nhật Hoàng và tổ quốc rồi mổ bụng tự sát để tỏ lòng trung thành của họ .

  Trước dũng khí ấy , Thống tướng Mac Arthur không dám thi hành quyết định của hội nghị . Ông không muốn Hoa Kỳ mang tiếng giết một vị Thiên Hoàng thiêng liêng của họ , vì để lại vết nhơ muôn đời trong lịch sử Nhật Bản . Thiên Hoàng Hirohito là tư lệnh tuyệt đối , tất nhiên ông đã từng ra lệnh và có trách nhiệm về cuộc chiến , nhưng cạnh đó , ông là biểu tượng của dân tộc Nhật , một dòng họ duy nhất truyền 124 đời , giết ông ta là tạo vết thương lớn trong lòng dân tộc Nhật . Ông khẩn cấp gọi điện trình bày cho tổng thống Truman . Truman liền liên lạc với các vị nguyên thủ kia , cuối cùng phe đồng minh đồng ý hủy bỏ lệnh xử tử Nhật Hoàng .

  Người Nhật dù thất trận nhưng đã tỏ được lòng dũng cảm và yêu nước của họ khiến thế giới phải nghiêng mình nể phục . Rồi với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ , chỉ vài thập niên sau họ đã nhanh chóng phục hồi và trở lại vai trò cường quốc , hiện nay đã vượt qua nhiều quốc gia từng chiến thắng họ .