📌 Săn PHÙ THỦY, vết nhơ trong lịch sử của những đất nước phương Tây.

🧙‍♀️ Phong trào săn phù thủy diễn ra mạnh mẽ ở phía bên kia bán cầu từ cuối thế kỉ XV cho đến đầu thế kỉ XVIII. Kỳ lạ thay khi mà những cuộc săn lùng như thế này lại không do bất kỳ chính quyền nào khởi xướng, đây chỉ là những bộc phát đơn lẻ theo khuôn mẫu. Đây là một giai đoạn lịch sử vô cùng đen tối của các nước phương Tây và ảnh hưởng của nó đến ngày nay vẫn còn tiếp diễn và tồn tại trên truyền hình, phim ảnh hay truyện tranh.

1️⃣ Sự bắt đầu:
⚛️ Trên thực tế có rất nhiều hình tượng về phù thủy (Witch) nhưng trong những cuộc đi săn này, từ “phù thủy” ở đây để ám chỉ những người được cho là có tà thuật bởi vì tôn thờ quỷ Satan thay vì Chúa. Tư tưởng về phù thủy này được lan rộng ra khắp lãnh thổ Tây u vào cuối thế kỉ XV và bắt đầu đứng vững từ khi mà Giáo Hoàng Pope Innôcentê VIII đã cho phép một thầy tu đồng thời là nhà thần học có tên Heinrich Kraemer đi điều tra về phù thủy vào năm 1485. Đầu tiên cuộc điều tra của Kraemer không được như mong muốn bởi vì người dân phản đối gay gắt những cuộc tra khảo công dân lương thiện tại thị trấn Innsbruck.
⚛️ Nhưng không nản lòng, ông đã viết một quyển sách có tên “Malleus Maleficarum” hay được biết đến trong tiếng Anh là “Hammer of Witches”. Quyển sách đã lập luận một cách chủ quan về sự tồn tại của phù thủy và đề ra những lược cùng những hình phạt vô cùng tàn ác để áp dụng lên những người được xem là phù thủy. Ông còn chỉ ra rằng phụ nữ là đối tượng dễ bị ảnh hưởng bởi quỷ dữ hơn đàn ông thế nên hiện nay chúng ta mới vẫn thường hay thấy những hình ảnh phù thủy gắn liền với giới tính nữ. Bắt đầu từ đây, nhiều người cũng đã bị thúc đẩy để viết những quyển sách về tà đạo này, đi kèm với đó là những lần thuyết giảng về sự nguy hiểm của tà thuật để những tư tưởng này dần ăn sâu vào tâm trí cư dân khắp vùng trời Tây Âu.

2️⃣ Hệ lụy của tư tưởng sai lệch:
⚛️ Khi mọi người đã bắt đầu tin vào sự tồn tại của những kẻ phục tùng Satan rồi, họ bắt đầu đổ mọi tội lỗi, những sự xui xẻo không thể giải thích như mùa màng thất bát, gia súc bệnh tật hay những lần sảy thai lên đầu những người được xem là phù thủy. Điều này gây ra sự bất đồng xã hội vô cùng lớn khi mà mọi người đều buộc tội lẫn nhau để tìm ra được kẻ chịu trận cuối cùng và bị cáo thường là những người ở rìa xã hội không có khả năng phản kháng như người nghèo, người bị xã hội ruồng bỏ. Bất kì ai cũng có thể là phù thủy, chỉ cần một cử chỉ đi lệch so với chuẩn mực xã hội đưa ra cũng có thể là tay sai của quỷ dù cho có là trẻ con hay người già.
⚛️ Dù những phiên xét xử phù thủy là do Giáo Hội cổ xúy nhưng việc giam giữ và trừng phạt những người bị buộc tội lại do chính quyền địa phương thực hiện. Những người bị nghi ngờ sử dụng tà thuật bị thẩm vấn và tra tấn để ép cung, hàng ngàn người vô tội đã bị buộc phải thú nhận vì không thể chịu đựng nổi áp lực đến từ đòn roi và bắt đầu buộc phải chỉ điểm những người vô tội khác.
⚛️ Do việc săn lùng phù thủy diễn ra lẻ tẻ và kéo dài trên khắp cả châu lục nên những tình tiết cụ thể cũng như hình phạt đều rất khác nhau. Điển hình như tại một thị trấn có tên Nördlingen ở Đức vào năm 1593, một nữ chủ quán trọ có tên Maria Holl đã bị bắt và thẩm vấn và tra tấn đến tận 62 lần nhưng cô vẫn không nhận tội và đã được thả đi sau hơn 9 năm bị hành hạ. Có lẽ bởi vì trước đó một vài năm tại cùng thị trấn, Rebekka Lemp cũng đã bị buộc tội nhưng do không chịu nổi những lần ép cung, cô buộc phải nhận tội và bị thiêu sống ngay trước mặt gia đình mình.

3️⃣ Sự kết thúc:
⚛️ May mắn thay theo thời gian đã dần có nhiều người có tiếng nói bất đồng chính kiến với đức tin mù quán kia. Những luật gia, học giả và bác sĩ đã phản bác những quyển sách mê tín kia và viết bài phản đối sự tàn ác của các cuộc săn. Họ lên án những hình thức ép cung và những phiên tòa thiếu chứng cứ để buộc tội những người vô tội. Cuối cùng vào cuối những năm cuối thế kỷ XVII cho đến giữa thế kỷ XVIII, những lập luận trên bắt đầu có sức ảnh hưởng cùng với sự lớn mạnh của chính quyền trung ương, các cuộc săn phù thủy đã bắt đầu giảm dần và từ từ biến mất hoàn toàn khỏi tư tưởng của người dân nơi đây, khép lại một trong những thời kì lịch sử đầy tăm tối và u mê của phía bên kia bán cầu.

4️⃣ Bài học cho hiện tại và tương lai:
🌟 Trong thời hiện đại vẫn còn tồn tại đâu đó trên thế giới những tư tưởng không khác gì với những suy nghĩ tiêu cực đã từng có ở Châu Âu như trên cả. Khi mà những người bất đồng ý kiến với số đông luôn bị vùi dập, lăng mạ thậm chí là bị kết án bởi những tội lỗi họ không gây ra hay chỉ đơn giản bị quy chụp vô cớ bởi vì nó gây hại đến cho lợi ích của một số thành phần trong xã hội nơi đó.
🌟 Hệ lụy của những thông tin, giáo dục đơn cực dựa trên một đức tin mãnh liệt trong một thời gian dài kéo dài qua nhiều thế hệ có thể gây lầm lưởng đến nhận thức của nhiều người, khiến cho họ cảm thấy việc loại bỏ đi những thành phần được xem là có hại cho xã hội là một việc làm đúng đắn và thậm chí còn cảm thấy tốt đẹp khi thực hiện việc đó theo một cách dã man và tàn bạo nhất.
🌟 Nhìn đi đâu xa khi mà mới chỉ cách đây chưa đầy một thế kỷ trong cuộc đại chiến thế giới II, thảm sát dân tộc Do Thái của Đức Quốc Xã vẫn luôn được xem là một trong những cuộc đại diệt chủng lớn nhất thế giới gây ra đau thương cho hàng trục triệu người mang dòng máu Do Thái. Những người dân Đức đã từng mảy may xem dân tộc Do Thái như một dịch bệnh cần phải tiêu diệt tận gốc. Liệu chúng ta có thể trách họ được không? Có, nhưng đối tượng phải chỉ trích nặng nề nhất đó chính là đảng Quốc Xã độc tài cầm đầu đất nước này khi họ đã định hướng suy nghĩ của người dân nơi đây theo hướng phiến diện và một chiều, đó chính là đánh đồng việc tồn tại của đất nước với sự sống còn và phát triển của đảng cầm quyền gây ra hệ lụy tiêu cực vô cùng to lớn như trên. Những người dám mạnh nêu to “Yêu nước không đồng nghĩa với yêu Nazi (Đảng Quốc Xã)” trong thời kì đó có lẽ cũng chẳng còn mấy người có thể sống sót qua sự sụp đổ của chết độ Phát Xít Đức vì họ là những người bất đồng quan điểm xã hội.

🎯 Trích lời Albert Einstein năm 1941: “Tôi bị nhiều chú chó sủa, những chú được cho ăn để canh giữ sự ngu dốt, và dị đoan, có lợi cho những người chủ thủ lợi. Tiếp theo là có những kẻ vô thần cuồng tín mà thái độ không dung nạp của họ là cùng loại với thái độ không dung nạp của những kẻ cuồng tín tôn giáo, chúng có cùng một nguồn gốc. Họ giống như những kẻ nô lệ vẫn cảm thấy sức nặng của gông cùm của mình, cái mà họ đã vứt bỏ sau cuộc chiến đấu gian khổ. Họ là những sản phẩm của tạo hoá, những người mà - trong sự hằn học chống lại “thuốc phiện truyền thống của nhân dân” – không thể chịu được âm nhạc thanh tao của vũ trụ. Kỳ quan của thiên nhiên không vì thế mà nhỏ đi bởi người ta không đo được nó bằng những tiêu chuẩn của đạo lý và mục tiêu con người.”

📂 Nguồn: Tổng hợp, dịch thuật, xử lý và phân tích bởi Science Realm từ trithucVN, Ted ed, và Wikipedia.

#ScienceRealm #History #Lichsu