— J.K.Rowling

Thanh gươm Gryffindor đã được chế tác từ hơn một nghìn năm trước bởi yêu tinh — những tay thợ rèn lành nghề nhất của giới pháp thuật. Vì vậy, nó là một thanh gươm được phù phép. Được rèn đúc từ bạc nguyên chất, thân gươm còn được cẩn hồng ngọc, loại đá quý đại diện cho nhà Gryffindor trong đồng hồ tính điểm Nhà ở Hogwarts, còn tên người sở hữu thanh gươm, Godric Gryffindor, được khắc bên dưới chuôi gươm.

Chiếc gươm được tạo tác qua bàn tay của Ragnuk Đệ Nhất, tên thợ rèn giỏi nhất và được xem là vua của giới yêu tinh (trong văn hoá yêu tinh, kẻ thống trị không phải là kẻ làm ít nhất, mà là kẻ có tay nghề cao nhất), thể theo yêu cầu của ngài Godric Gryffindor. Khi gươm được rèn xong, do quá ham muốn có được nó trong tay, Ragnuk đã giả vờ loan báo rằng Gryffindor đã đánh cắp thanh gươm quý báu từ lão và sai bọn lâu la dưới quyền đi cướp lại.

Godric Gryffindor đã tự vệ bằng đũa phép, nhưng ngài không xuống tay với bọn yêu tinh. Thay vào đó, ngài yểm bùa bắt chúng quay về truyền đạt với Ragnuk một lời cảnh cáo, rằng nếu hắn còn tiếp tục tìm cách chiếm đoạt thanh gươm lần nữa, ngài sẽ dùng chính nó để trừng phạt tất cả bọn chúng.

Lão yêu tinh chúa khiếp sợ trước lời răn đe ấy nên đã chấp nhận để Gryffindor toàn quyền sở hữu thanh gươm, nhưng đến cuối đời, lão ta vẫn không hề chấp nhận rằng thanh gươm không phải là của mình. Và sự việc này chính là nguồn cơn của tin đồn nhảm, rằng ngài Gryffindor là kẻ cắp, lan truyền khắp trong cộng đồng yêu tinh cho đến tận ngày nay.

Câu trả lời cho thắc mắc thường gặp, là tại sao một pháp sư lại cần đến gươm trong khi đã có đũa phép, thực ra lại vô cùng đơn giản. Vào cái thời mà Đạo luật Bí mật vẫn còn chưa được ban hành, khi các pháp sư còn sống hoà mình với thế giới Muggle một cách tự do, họ vẫn dùng kiếm gươm để bảo vệ bản thân, nhiều như đũa phép vậy. Trên thực tế, hành vi sử dụng đũa phép để đấu với gươm còn bị xem là hèn hạ và thiếu quân tử (nhưng không có nghĩa là điều này chưa từng xảy ra). Nhiều pháp sư tài năng cũng là những tay kiếm cừ khôi, trong đó có cả ngài Gryffindor.

Trong truyền thuyết dân gian từng xuất hiện vô vàn những thanh gươm pháp thuật. Thanh gươm Nuadu, một trong bốn bảo vật của bộ tộc Tuatha Dé Danann*, là vũ khí bất khả chiến bại một khi nó được tuốt ra. Thanh gươm Gryffindor lại có điểm giống với thanh Excalibur huyền thoại, chỉ có thể được rút ra từ tảng đá bởi đúng một vị vua chân chính. Ý tưởng "chỉ kẻ xứng đáng mới có thể cầm thanh gươm" đã được đưa vào chi tiết bảo vật của Gryffindor sẽ chỉ được rút bởi bàn tay của những Gryffindor xứng đáng.

CẢM NGHĨ CỦA J.K.ROWLING

Trong tập truyện Harry Potter và Bảo bối Tử thần, chi tiết Harry phải lặn xuống lòng hồ nước lạnh giá để nhặt lấy thanh gươm Gryffindor chính là một hình ảnh ẩn dụ sâu xa hơn của thanh Excalibur, vì trong một vài dị bản khác của thần thoại về vua Arthur, thanh Excalibur được Tiên nữ hồ Avalon trao cho ngài, và khi ngài băng hà, thanh gươm lại được trao trả về nơi ấy.

Ở thế giới phù thuỷ, không cần thiết phải có một vật nào đó trong tay mới được coi là chủ sở hữu của nó. Điều này được áp dụng đối với thanh gươm Gryffindor và ba món Bảo bối Tử thần.

Tôi rất hiếu kỳ muốn biết chuyện gì sẽ xảy ra khi những quan điểm văn hoá xung đột với nhau. Trong bộ truyện Harry Potter, kẻ thống trị loài yêu tinh cho rằng những món đồ do yêu tinh chế tác sẽ vĩnh viễn là của chúng, mặc dù có một số món được phù thuỷ hoặc pháp sư chi một lượng vàng để đặt hàng sở hữu. Giới phù thủy, cũng như Muggle, thì lại cho rằng một khi họ đã chi tiền để mua một vật nào đó, thì đồ vật này sẽ thuộc quyền sở hữu của họ và có thể được lưu truyền qua các đời hậu duệ hay người thừa kế một cách hợp pháp. Đây là một sự va chạm về mặt giá trị mà không thể tìm ra giải pháp, bởi cách nhìn nhận cái gì là đúng của hai bên hoàn toàn khác nhau. Chính vì vậy, Harry đã cảm thấy vô cùng khó khăn khi Griphook ra giá thanh gươm Gryffindor để đổi lấy sự giúp đỡ của hắn.

----- Chú giải của Zorba the fat cat -----

*Tuatha dé Danann (Tạm dịch: Bộ lạc/người của Nữ thần Danu) là một bộ lạc có sức mạnh siêu nhiên trong thần thoại của người Ireland. Họ thường được coi là đại diện cho các vị thần của Ireland thời tiền - Thiên Chúa Giáo.

Bài viết gốc: The Sword of Gryffindor của J.K.Rowling trên Pottermore.