I. Đôi nét về tác giả ÉT-MÔN-ĐÔ ĐƠ A-MI-XI

- Ét-môn-đô đơ A-mi-xi sinh năm 1846, mất năm 1908, quê ông ở Ô-nê-gli-a, xứ Li-gu-ri-a trên bờ biển tây bắc nước Ý

- Ông là nhà hoạt động xã hội, nhà văn hóa, nhà văn lỗi lạc của nước Ý

- Năm 1866, khi chưa đầy 20 tuổi, Ét-môn-đô Đơ A-mi-xi đã là sĩ quan chính trị, chiến đấu cho nền độc lập, tự do, thống nhất của đất nước. Hai năm sau khi chiến tranh kết thúc, ông rời quân ngũ đi du lịch ở nhiều nước như Hà Lan, Ma-rốc, Tây Ban Nha, Pháp,...

- Năm 1891, ông gia nhập Đảng Xã hội Ý, chiến đấu cho công bằng xã hội và hạnh phúc của nhân dân lao động

- Đặc điểm sáng tác: cuộc đời hoạt động xã hội và con đường văn chương đối với A-mi-xi chỉ là một. Độc lập, thống nhất của Tổ quốc, hạnh phúc và tình thương của con người là lí tưởng và cảm hứng văn chương của ông, kết tinh thành một chủ nghĩa nhân văn lấp lánh

- Các tác phẩm chính:

+ Truyện: Cuộc đời của các chiến binh (1868), Những tấm lòng cao cả (1886), Trên đại dương (1889), Cuốn truyện của một người thầy (1890)...

+ Du kí: Tây Ban Nha (1873), Hà Lan (1874), Ma-rốc (1875), Côn-ktan-ti-no-pô-li (1881),...

+ Phê bình văn học: Chân dung văn hào (1881)

+ Luận văn chính trị - xã hội: Nội chiến, Vấn đề xã hội

II. Đôi nét về tác phẩm Mẹ tôi

1. Hoàn cảnh ra đời (xuất xứ)

Văn bản "Mẹ tôi" rút từ tập "Những tấm lòng cao cả" (1886)

2. Tóm tắt

En-ri-cô đã vô tình ăn nói thiếu lễ độ với mẹ. Bố biết chuyện nên đã viết thư cho En-ri-cô với lời lẽ vừa yêu thương, vừa tức giận. Trong thư, bố nói về tình yêu thương, sự hi sinh to lớn mà mẹ đã dành cho En-ri-cô. Trước cách cư xử tế nhị, khéo léo nhưng cũng rất kiên quyết, gay gắt của bố, En-ri-cô cảm thấy rất hối hận

3. Bố cục (2 phần)

- Phần 1 (từ đầu đến "Đọc thư tôi xúc động vô cùng"): Lời tự bộc lộ của đứa con khi nhận được thư của bố

- Phần 2 (còn lại): Tình cảm, thái độ của người bố trước lỗi lầm của con và sự gợi nhắc về tình mẫu tử

4. Giá trị nội dung

- Người mẹ luôn có vai trò to lớn và quan trọng trong gia đình và đặc biệt là đối với những đứa con

- Tình cảm yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng và đáng trân quý nhất đối với mỗi người. "Con hãy nhớ rằng, tình cảm yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình yêu thương đó."

5. Giá trị nghệ thuật

- Sáng tạo nên hoàn cảnh xảy ra câu chuyện: En-ri-cô mắc lỗi với mẹ

- Lồng trong câu chuyện một bức thư có nhiều chi tiết khắc họa tận tụy, giàu đức hi sinh, hết lòng vì con

- Lựa chọn hình thức biểu cảm trực tiếp, có ý nghĩa giáo dục, thể hiện thái độ nghiêm khắc của người cha đối với con

III. Dàn ý phân tích tác phẩm Mẹ tôi

I. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả Ét-môn-đô Đơ A-mi-xi (những nét chính về cuộc đời, các sáng tác chính, đặc điểm sáng tác,...)

- Giới thiệu về văn bản "Mẹ tôi" (xuất xứ, hoàn cảnh ra đời, khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật...)

II. Thân bài

1. Hoàn cảnh người bố viết thư cho En-ri-cô

- En-ri-cô nhỡ thốt ra lời thiếu lễ độ với mẹ khi cô giáo đến nhà

- Để giúp con suy nghĩ kĩ, nhận ra và sửa lỗi lầm của mình, bố đã viết thư cho En-ri-cô

- Thái độ của En-ri-cô khi nhận được thư của bố: rất xúc động

2. Tình cảm, thái độ của người bố trước lỗi lầm của con và sự gợi nhắc về tình mẫu tử

a) Tình cảm và thái độ của bố trước lỗi lầm của con:

- Sự hỗn láo của con như nhát dao đâm vào tim bố vậy

- Bố không nén được cơn giận dữ

- Con mà lại xúc phạm đến mẹ con ư?

- Thật đáng xấu hổ và nhục nhã

⇒ Bằng việc sử dụng các hình ảnh so sánh,cùng câu hỏi tu từ và câu cầu khiến đã thể hiện rõ sự đau đớn, buồn bã và tức giận của người bố trước hành vi thiếu lễ độ với mẹ của En-ri-cô

b) Hình ảnh người mẹ qua lời gợi nhắc của bố

- Thức suốt đêm, cúi mình trên chiếc nôi trông chừng hơi thở hổn hển của con, quằn quại vì nỗi lo sợ, khóc nức nở khi nghĩ rằng mình có thể mất con

- Người mẹ sẵn sàng bỏ hết một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn,

- Người mẹ có thể đi ăn xin để nuôi con, có thể hi sinh tính mạng để cứu sống con

- Mẹ dịu dàng, hiền hậu

⇒ Mẹ là người dịu dàng, hiền hậu, bao dung, vị tha, giàu đức di sinh, luôn luôn hết lòng yêu thương, chăm sóc cho con. Người mẹ thật lớn lao, cao cả

c) Lời khuyên của người bố

- Không bao giờ được thốt ra một lời nói nặng với mẹ

- Con hãy xin lỗi mẹ, không phải vì bố, mà vì sự thành khẩn trong lòng

- Con hãy cầu xin mẹ hôn con

⇒ Lời khuyên nhủ nhẹ nhàng, chân thành và sâu sắc của người bố trước lỗi lầm của con. Chính điều này đã làm cho En-ri-cô nhận ra và biết cách sửa chữa lỗi của mình

III. Kết bài

- Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản:

+ Nội dung: Văn bản giúp chúng ta hiểu ra rằng mẹ là người luôn yêu thương, hi sinh cho chúng ta và tình cảm đối với cha mẹ luôn là tình cảm thiêng liên nhất đối với mỗi người

+ Nghệ thuật: nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn, ngôn ngữ, giọng văn giàu sức biểu cảm,...

- Cảm nghĩ của bản thân về mẹ, về tình cảm gia đình

Bài văn phát biểu cảm nghĩ về văn bản "Mẹ tôi"

Mẫu 1

 "Mẹ tôi" là văn bản được trích trong cuốn truyện dành cho thiếu nhi Những tấm lòng cao cả của Ét-môm-đô đơ A-mi-xi, đây đồng thời cũng là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông. Văn bản thể hiện tấm lòng cao cả của ngưởi mẹ đối với đứa con thân yêu của mình.

 Bức thư do bố En-ri-cô viết trong hoàn cảnh En-ri-cô đã có thái độ vô lễ với mẹ, người bố viết thư này giúp En-ri-cô suy nghĩ, nhận ra và sửa chữa lỗi lầm của mình. Để En-ri-cô nhận ra lỗi lầm của mình trước hết người cha thể hiện thái độ đau buồn, giận dữ và có phần thất vọng. Thái độ đó được thể hiện rõ qua những lời văn gay gắt, từ ngữ mạnh mẽ: "con đã thiếu lễ độ với mẹ" "bố không thể nén cơn tức giận".

 Trong đoạn đầu bức thư ông đã hết sức nghiêm khắc trước những lỗi lầm của con, thậm chí ông còn cảnh cáo: "Việc như thế con không bao giờ được tái phạm nữa". Lời lẽ nghiêm khắc, thái độ dứt khoát dù có đôi chút nặng nề nhưng đã tác động phần nào đến nhận thức của En-ri-cô. Để En-ri-cô nhận ra sự thiếu lễ độ với mẹ là hoàn toàn sai trái, bức thư đã gợi lên hình ảnh dịu dàng, hiền hậu của mẹ, một hình ảnh bình dị mà vô cùng lớn lao.

 Trước hết, mẹ của En-ri-cô có tình yêu thương con sâu sắc, cao cả. Bà tận tụy, lo lắng cho En-ri-cô suốt ngày đêm trong những ngày cậu ốm: "thức suốt đêm, cúi mình trên chiếc nôi trông chừng hơi thở hổn hển của con, quằn quại vì nỗi lo sợ, khóc nức nở khi nghĩ rằng có thể mất con" bà cũng giống như bao bà mẹ khác, luôn quan tâm, săn sóc và hết mình vì con. Thậm chí bà còn có thể hi sinh vì con "bỏ hết một năm hạnh phúc" để "tránh cho con một giờ đau đớn" hình ảnh tương phản kết hợp với "mẹ có thể đi ăn xin để nuôi con, có thể hi sinh tính mạng để cứu sống con" càng làm nổi bật rõ hơn sự hi sinh, tình yêu thương của bà dành cho đứa con yêu quý của mình.

 Không chỉ yêu thương con, mẹ còn có vị trí vô cùng quan trọng với con. Mẹ là điểm tựa, là sự cưu mang, che chở trong suốt cuộc đời con: "mong ước thiết tha được nghe lại tiếng nói của mẹ, được mẹ dang tay đón vào lòng", dù có khôn lớn trưởng thành thì cũng sẽ cảm thấy yếu đuối nếu không có mẹ ở bên che chở. Nỗi bất hạnh, đau đớn nhất đối với con là không còn mẹ: "ngày buồn thảm nhất tất sẽ là ngày mà con mất mẹ". Bằng những lời lẽ vừa tha thiết, xúc động vừa nghiêm khắc, cảnh tỉnh người cha đã cho thấy vai trò to lớn của mẹ trong cuộc đời mỗi con người và "thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình yêu thương đó" .

 Văn bản đã cho thấy chân dung của một người mẹ có tình yêu thương con tha thiết, sâu nặng. Qua hình ảnh người mẹ của En-ri-cô, ta thấy người mẹ với tình yêu thương bao la, cao cả có vai trò quan trọng trong cuộc đời mỗi con người. Bởi vậy, mỗi chúng ta cần phải yêu quý, kính trọng cha mẹ, đền đáp công ơn sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ đối với mình.

Mẫu 2

 Văn bản Mẹ tôi được trích từ tiểu thuyết nổi tiếng Những tấm lòng cao cả của nhà văn tài ba người Ý Ét-môn-đô đơ A-mi-xi. Có thể nói trong những tấm lòng cao cả thì tấm lòng của người làm cha làm mẹ luôn là những tấm lòng cao cả nhất, thiên chức thiêng liêng ấy đã cho họ một tấm lòng hy sinh thầm lặng, một tấm lòng yêu thương vô bờ bến, mà không gì có thể đo đếm được. Thế nhưng không phải đứa trẻ nào cũng ngoan ngoãn, cũng thấu hiểu được sự hy sinh ấy, bởi chúng chưa đủ sự trải nghiệm, chưa đủ chín chắn để có thể cảm nhận được hết tình yêu thương đến từ cha mẹ. Văn bản Mẹ tôi thực chất là bức thư đầy cảm động mà người cha dành cho con trai bé nhỏ của mình, từ đó chúng ta càng cảm nhận được sâu sắc hơn tình yêu thương mà người mẹ đã dành cho con cái, những nỗi khó nhọc vất vả trong quá trình nuôi dưỡng. Đồng thời những lời răn dạy vừa nghiêm khắc vừa cảm động ấy còn chất chứa những tình cảm vô cùng sâu sắc của người cha dành cho con.

 Đến ngày hôm nay, có vẻ việc viết thư cho ai đó đã trở nên quá lạ lẫm với mỗi chúng ta, trẻ con thậm chí còn không biết thư từ là gì. Chuyện bố En-ri-cô viết thư cho En-ri-cô là một chi tiết rất hay và nhân văn, người bố biết rằng cậu con trai của mình sẽ không để tâm những lời dạy bảo của mình nếu nói chuyện trực tiếp, nên ông đã chọn cách viết thư. Trên bức thư ấy sự giận dữ của bố En-ri-cô đã trở nên mềm mại nhưng vẫn đủ nghiêm khắc, quan trọng hơn là những nét chữ trên bức thư ấy sẽ còn mãi và En-ri-cô sẽ có cơ hội đọc đi đọc lại nhiều lần để thấu hiểu những lời tâm huyết của bố mình, đồng thời nó còn là một kỷ vật có ý nghĩa quan trọng trong cuộc đời của En-ri-cô, là bài học vô cùng giá trị và có ý nghĩa sâu sắc giúp cậu bé trưởng thành hơn.

 Nhan đề "Mẹ tôi" của văn bản cũng đặc biệt bởi vốn dĩ đây là bức thư của bố viết cho con, nhưng nội dung chính lại liên quan đến người mẹ, người phụ nữ quan trọng nhất của cả hai bố con với những dòng văn thật cảm động, ở đó ta có thể nhận thấy một tấm lòng thông cảm, thấu hiểu và yêu thương vợ tha thiết, một tấm lòng yêu thương con trai thầm lặng bị giấu kín trong lớp vỏ bọc của sự nghiêm khắc và giận dữ. Thế nhưng suy cho cùng, bố En-ri-cô cũng chỉ mong muốn một gia đình hạnh phúc cho con trai, cho vợ và cho cả bản thân với cách dạy dỗ con và tư duy tuyệt vời của một người đàn ông trưởng thành.

 Hình ảnh mẹ En-ri-cô hiện lên trong bức thư chỉ trong vài dòng văn ngắn ngủi, thế nhưng đã bộc lộ một cách tinh tế và cảm động nỗi lòng của người mẹ. Bà là người yêu thương con cái hết mực, bố En-ri-cô đã viết những dòng đầy tha thiết, xúc động khi nhớ về chuyện cũ "Mẹ đã phải thức suốt đêm, cúi mình trên chiếc nôi trông chừng hơi thở hổn hển của con, quằn quại vì nỗi lo sợ, khóc nức nở khi nghĩ rằng có thể mất con,...". Đứa con là tài sản quý giá nhất của người mẹ, là miếng thịt từ trên người rơi xuống, con đau, con ốm có lẽ người đau nhất là mẹ. Nếu có thể thay con gánh chịu những nỗi đau ấy, mẹ cũng sẵn sàng hy sinh mà không hề oán thán, mà mẹ En-ri-cô cũng vậy, đó là "người mẹ sẵn sàng bỏ một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn, người mẹ có thể đi ăn xin để nuôi con, có thể hy sinh tính mạng để cứu sống con". Có thể nói, sự hy sinh của mẹ là vô bờ bến, còn ai có thể hy sinh cho con nhiều hơn thế nữa?

 Với tư cách là một người con, một người chồng thế nên bố En-ri-cô lại càng thấu hiểu điều ấy hơn bất cứ ai, đó chính là nguyên nhân khiến ông cảm thấy tức giận và đau đớn "như một nhát dao đâm vào tim" khi cậu con trai của mình lại hỗn hào với mẹ của mình. Hơn ai hết ông mong muốn rằng sau khi đọc bức thư này En-ri-cô sẽ nhận ra lỗi lầm mà mình đã phạm phải và thể hiện sự hối lỗi đối với mẹ, để En-ri-cô mãi là một đứa con ngoan chứ không phải là một đứa trẻ hư hỏng, sẵn sàng quên công lao dưỡng dục của đấng sinh thành. Bằng trải nghiệm của một người trưởng thành bố En-ri-cô đã viết trong thư một câu nói vô cùng sâu sắc và thấm thía "Trong đời, con có thể trải qua những ngày buồn thảm nhưng ngày buồn thảm nhất tất là ngày mà con mất mẹ". Có lẽ cậu bé chưa đủ lớn để hiểu điều ấy, nhưng bố cậu phải nhắc nhở và cảnh báo cho cậu bé, trước khi mọi chuyện đi quá xa.

 Bằng tình yêu và sự thấu hiểu cha En-ri-cô đã dành cho cậu bé những lời phân tích, cũng có thể là những lời dự báo về ngày cậu mất mẹ, giọng văn nhuốm buồn, day dứt và nghiêm khắc dễ dàng đi vào lòng một đứa trẻ như En-ri-cô, khiến cho cậu thật sự cảm thấy những mối nguy cơ mà cha nói có thể trở thành sự thật nếu bản thân cứ tiếp tục phạm sai lầm. Trong thư cũng có những câu văn hết sức dịu dàng và nhân văn, đó là lời của người cha nhắc nhở muốn con ghi vào lòng "Con hãy nhớ rằng! Tình yêu thương kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình yêu thương đó".

 Cuối cùng quay lại với hình ảnh một người cha nghiêm khắc cha En-ri-cô đã nhấn mạnh một điều rằng "con là là niềm hy vọng tha thiết nhất của đời bố, nhưng bố thà không có con còn hơn thấy con bội bạc với mẹ". Ở chi tiết này trước hết ta thấy hiện tình cảm tha thiết của người cha đối với con, nó cũng mãnh liệt và sâu sắc là niềm tin, là sự sống ươm mầm của người cha, thế nhưng bản lĩnh của người đàn ông ông cha phép bất kỳ ai được làm tổn thương vợ, nếu như sự có mặt của En-ri-cô làm vợ ông tổn thương thì chi bằng không có, bởi đó là minh chứng cho sự thất bại của ông trong việc nuôi dạy con cái và bảo vệ người phụ nữ của mình. Hơn thế nữa, nếu như En-ri-cô liên tiếp phạm lỗi với đấng sinh thành, trở thành kẻ vô ơn thì đối với xã hội nó lại là một gánh nặng, tư duy của một người đàn ông từng trải và có trách nhiệm không bao giờ mong muốn điều ấy xảy ra.

 Xét lại cả bức thư có thể thấy rằng En-ri-cô là một cậu bé hạnh phúc, có một người mẹ hết lòng yêu thương, một người cha thấu hiểu và trách nhiệm, luôn dõi theo từng bước chân của con cái. Cha En-ri-cô là một người nghiêm khắc, nhưng ông không cứng nhắc, dọa nạt con trẻ bằng đòn roi, mà thay vào đó ông chọn cách viết thư, dùng những lời lẽ tâm huyết, giàu sức thuyết phục, đánh động đến tâm hồn của đứa trẻ mới lớn, khiến nó ngộ ra được nhiều điều. Đó là một cách dạy con tuyệt vời và rất nhân văn mà nhiều bậc cha mẹ cần học tập.

 Mẹ tôi là một bức thư cảm động của người viết cho con trai của mình, trong đó ta vừa thấy hiện lên hình ảnh của người mẹ, vừa thấy được bóng dáng và tâm tư của người cha. Họ có cách yêu thương con của riêng mình, nhưng mục đích sau cùng vẫn luôn là đem đến cho con những điều tốt đẹp nhất, mẹ mang cho con sự chăm sóc, âu yếm, cha mang đến cho con sự giáo dục, và những tình cảm thầm lặng. Tổng hòa lại bức thư lần nữa khẳng định vai trò của cha mẹ trong việc nuôi dạy con cái và những tình cảm thiêng liêng mà bậc cha mẹ luôn muốn hy sinh vì con cái của mình.

 Bên cạnh bài Phát biểu cảm nghĩ về văn bản Mẹ tôi, các em học sinh có thể củng cố kiến thức văn bản thông qua việc tham khảo một số bài phân tích, cảm nhận chi tiết như: Cảm nghĩ về nhân vật người bố trong văn bản Mẹ tôi của A-mi-xi, Phân tích những bài học được rút ra từ văn bản Mẹ tôi, Phân tích hình ảnh người mẹ trong Mẹ tôi, Suy nghĩ về tình cảm gia đình qua bài Cổng trường mở ra, Mẹ tôi, Cuộc chia tay của những con búp bê.

-------------------------------------

do bài này chỗ anh giảm tải (không biết có đúng không nữa, hay là học xong anh quên nhỉ? nhưng mà không thi vào vì nó văn học nước ngoài) nên anh không đưa vào. ai dè trước có em nói là "sót" bài này và chỗ đó thi vào nên anh phải bổ sung ngay nè;) cái tiêu đề có dấu phẩy thì cũng giống như #13,5: Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ bên tập soạn văn cho lớp 9 nè (Học tốt văn bản SGK Ngữ Văn: Lớp 9); mà công nhận 7 và 9 là số lẻ nên có duyên ghê, đều có thêm 1 bonus chapter với số thứ tự thập phân, chỉ có điều bên Lớp 9 gần với anh hơn thì thêm trước nng tận sau #13, còn bên này thêm sau. mà ngoài lớp 6 chỉ có 25 bài (cái này theo chỗ anh nha) thì cả 3 khối còn lại là 28 bài (tính thêm chapter in4 của anh là 29) thì Lớp 7 và Lớp 9 có thêm 1 bonus nữa nâng tổng số lượng lên thành 29, nhưng mà không quá nặng nề trong việc ôn 2 bài này nhé!