“Ngươi nói sao cũng không chịu bỏ qua ư?” Dương Thù đụng phải thái độ ôn hòa của Ứng Sùng Ưu, cuối cùng cũng nổi nóng: “Trừ việc ở Bình Thành quân lần đó, trẫm rốt cuộc còn làm gì sai để ngươi phải đối xử lạnh nhạt với trẫm như vậy chứ?”

“Thần không phải lạnh nhạt, chỉ là tự giác trước kia quá mức sơ sẩy lễ nghi quân thần nên giờ mới cảnh tỉnh lại thôi!”

“Ngươi… Vậy trẫm đặc biệt ban chỉ cho ngươi: ở trước mặt trẫm có thể miễn đi tất cả quân thần tục lễ!”

“Chỉ này không hợp với lẽ thường, thần không dám phụng chiếu. Thỉnh Hoàng thượng thu hồi mệnh lệnh đã ban!”

Dương Thù nhìn Sùng Ưu chằm chằm, mím môi im lặng một lúc lâu, cuối cùng hạ quyết tâm, chậm rãi lên tiếng: “Sùng Ưu, ngươi đã phát hiện ra, có phải không?”

Ứng Sùng Ưu nghe tim nhảy nhanh một nhịp, trên má hiện lên một vệt ửng hồng mất tự nhiên, né tránh ánh mắt nóng rực của Dương Thù: “Thần không biết Bệ hạ có ý gì…”

“Ngươi cố ý bất hòa với trẫm, có phải là vì người đã phát hiện ra trẫm đối với ngươi… ngoại trừ tình cảm quân thần thầy trò ra, còn có lòng luyến ái?” Dương Thù nghiến răng chọc thủng vách ngăn mỏng manh giữa hai người.

Ứng Sùng Ưu chấn động, lui về sau mấy bước, vẻ mặt hốt hoảng. Dương Thù biểu lộ tình cảm luyến mộ vốn không nằm ngoài ý muốn, ngoài ý muốn chính là hắn lại chọn lật bài nhanh như vậy, làm cho người ta trở tay không kịp.

“Ngươi không được trốn, hôm nay chúng ta nhất định phải nói cho rõ ràng!” Dương Thù nhanh chóng bước tới nắm tay Ứng Sùng Ưu kéo lại: “Tình cảm này, trẫm cũng từng cố gắng kiềm nén, nhưng vô ích… Trẫm cũng không biết từ lúc nào, chỉ cần nhìn thấy ngươi, trong lòng liền như bị thiêu đốt, dập thế nào cũng không tắt. Trước kia trẫm sợ ngươi tức giận nên cái gì cũng không dám nói, chỉ có thể nhẫn nại. Cho nên nửa năm qua, ngươi bất hòa làm trẫm vô cùng khó chịu mà trẫm cũng không nói gì. Chỉ là cách đây không lâu, trẫm lại gặp được một ví dụ rõ ràng. Thế mới biết hai nam nhân ở cùng một chỗ thật ra cũng rất hạnh phúc. Nếu bọn họ có thể làm được, vậy tại sao chúng ta lại không thể? Chúng ta có tình cảm cùng chung hoạn nạn, đồng sinh cộng tử, chẳng lẽ không sâu nặng hơn các đôi tình nhân trên đời hay sao?”

Đột nhiên phải đối mặt với màn bày tỏ nhiệt liệt thế này, Ứng Sùng Ưu suýt nữa vô phương chống đỡ, chỉ đành cố sức đè nén nỗi lòng rung chuyển của mình, duy trì vẻ mặt bình tĩnh, nhưng khi mở miệng thì phát giác ra giọng nói đã hơi run run: “Bệ hạ nếu còn nhớ đến tình cảm quân thần nhiều năm, những chuyện hoang đường như vậy xin sớm quên đi, sau này đừng nhắc lại nữa!”

“Hoang đường?” Dương Thù đau xót trong lòng, mặt bắt đầu tái đi: “Đây là suy nghĩ của ngươi? Ngươi cảm thấy tình cảm của trẫm đối với ngươi là sai lầm hoang đường?”

Ứng Sùng Ưu bối rối nuốt một ngụm nước bọt, cố gắng trấn tĩnh trước ánh mắt sáng quắt của hắn, thấp giọng nói: “Đích thật là sai, nhưng không phải sai của Bệ hạ mà là lỗi của thần… Thần lớn tuổi hơi ngài, lại là người dẫn đạo, là thần có hành vi sai lầm, mới làm ảnh hưởng đến Bệ hạ lầm đường lạc lối…”

“Ngươi nói đây là lạc lối?” Dương Thù nghiến răng.

“Đây hoàn toàn không phải là chính đạo của quân thần. Bệ hạ là kỳ vọng vủa thiên hạ vạn dân, không thể mê đắm tình yêu; mà thần là con trai độc nhất trong nhà cũng không thể trốn tránh trách nhiệm của mình. Chúng ta không thể mê muội vứt bỏ mọi chuyện chỉ vì cảm xúc cá nhân…”

“Sùng Ưu” Dương Thù hít sâu một hơi, đưa tay ôm lấy hai má của Ứng Sùng Ưu, ngón cái nhẹ nhàng vuốt ve: “Chỉ một lát thôi, ngươi buông ra những trách nhiệm trói buộc đó, chỉ nói chuyện tình cảm với trẫm thôi, có được không?”

“Cảm tình?” Ứng Sùng Ưu hơi nhếch miệng cười khổ: “Ngài cho là thần không hiểu tình yêu ư? Chính bởi vì thần quá hiểu nên mới biết tình yêu hư vô đến mức nào. Năm ấy ngài ở trong cung cô đơn khốn khổ, bốn bề thọ địch, thần là bằng hữu đầu tiên của ngài nên ngài mới không muốn rời xa thần, thích thần đến như thế. Nói cho cùng, đây chẳng qua là ảnh hưởng của hai năm gắn bó không rời ấy, vài năm nữa ngài sẽ phai nhạt ngay thôi…”

“Sẽ không!” Dương Thù vội vàng ngắt lời: “Chúng ta sống trong cung hai năm, nhưng rời khỏi kinh thành những ba năm. Ba năm đó, ngươi thấy cảm tình của trẫm có phai nhạt chút nào không?”

“Đó là vì thần vẫn luôn ở bên cạnh người, một khi thần rời khỏi Bệ hạ…”

“Ngươi mơ tưởng!” Dương Thù túm lấy cánh tay của Ứng Sùng Ưu, mạnh tay kéo hắn vào lòng, hai tay giữ chặt, bắt y ngẩng mặt lên. Khuôn mặt hai người kề sát vào nhau, hơi thở lẫn lộn, không khí nháy mắt liền tràn ngập hương vị mờ ám mà nguy hiểm. Nhưng ánh mắt của Ứng Sùng Ưu lúc này lại càng trong suốt, càng câm lặng, cũng càng ưu thương, thậm chí ưu thương đến gần như thống khổ.

Dương Thù dùng ánh mắt nóng rực chăm chú nhìn người trong lòng thật lâu, tình cảm bạo liệt rốt cuộc cũng mềm xuống: “Sùng Ưu, ngươi đừng như vậy… Ngươi tin tưởng trẫm, đây không phải là nhất thời mê luyến, chúng ta ở bên nhau có thể hạnh phúc hơn bất cứ ai…”

“Ngài hãy nghe thần nói!” Ứng Sùng Ưu khôi phục lại một chút hô hấp bình thường, chậm rãi nói: “Có một số cảm tình, tuy rằng không có đúng sai, nhưng luôn cần phải không chế. Ngài là Đại Uyên hoàng đế, thần là thần tử của ngài, đây mới chính là quan hệ mà thế nhân chấp nhận. Một khi vượt qua nó, quần thần bàn tán, đời sau nghị luận, sẽ nói gì về hai chúng ta?”

“Chuyện đó có gì quan trọng chứ?” Dương Thù trừng mắt: “Rõ ràng ngươi đã dạy ta là dân chúng mới quan trọng nhất; chỉ cần ta thật sự là một hảo hoàng đế, cố gắng làm cho triều trung trong sạch, dân chúng ấm no, chuyện khác ai dám nhiều lời?”

“Cho dù chúng ta không để ý người ngoài, nhưng người nhà của chúng ta thì sao? Gia phụ tuổi đã cao, Ứng gia năm đời công khanh thế gia, người làm sao cho phép con trai mình giở trò xiểm nịnh[2] như thế chứ?”

“Chúng ta không phải đang nói cùng một chuyện hay sao?” Dương Thù giận tím mặt: “Cảm tình của ta và ngươi là gì ngươi vẫn chưa rõ ư? Tại sao lại trở thành giở trò xiểm nịnh rồi?”

“Thế nhân đều nhìn những chuyện này như thế cả!”

“Thế nhân quan trọng hay ta quan trọng đây?” Dương Thù lớn tiếng nói: “Ngươi rõ ràng là có thích ta!”

Sùng Ưu ngước mắt nhìn Dương Thù, trong lòng bỗng thấy chua xót khó chịu, thật sự không biết làm sao đối mặt hắn, sợ rằng cứ tiếp tục như thế, nếu không lo sợ đến phát điên, thì cũng sẽ nhào vào lòng hắn khóc lớn mất.

“Sùng Ưu…”Dương Thù nâng mặt y lên, nhìn sâu vào trong mắt: “Ngươi có thích ta, đúng không?”

“Điều này không quan trọng, quan trọng là chúng ta không thể ở cùng nhau!” Ứng Sùng Ưu khổ sở lắc đầu: “Thần không thể không để ý đến cảm nhận của phụ thân! Bệ hạ cũng có người nhà của mình… Thái hậu nương nương sẽ phản ứng thế nào? Ngụy phi nương nương phải làm sao bây giờ?”

“Thái hậu cũng vậy, liên quan gì đến Ngụy phi?”

“Bệ hạ” Ứng Sùng Ưu thở dài: “Đây là khác biệt lớn nhất giữa thần và ngài! Thần luôn luôn lo lắng mọi mặt còn ngài thì chẳng buồn để tâm, thần hy vọng không cần vì mình mà tổn thương bất kỳ ai!”

“Chuyện đó vốn không thể làm được!” Dương Thù cười lạnh: “Ngươi nếu không muốn tổn thương bọn họ tức là phải tổn thương trẫm. Trên đời có rất nhiều chuyện không phân được đúng sai, chỉ tùy thuộc vào lựa chọn của chính mình. Nếu không có ngươi, trẫm sẽ giống như một hoàng đế bình thường, hậu cung ba nghìn mỹ nữ, không chút vấn vương. Ngươi cho là như vậy Ngụy phi sẽ hạnh phúc hơn ư?”

Ứng Sùng Ưu bị hỏi đến cứng họng, thật lâu sau mới thấp giọng nói: “Thần ý muốn nói: nếu Bệ hạ có thể buông tha chấp niệm đối với thần, có lẽ sẽ có một ngày cùng Ngụy phi…”

Dương Thù nhíu mày lắc đầu, bất mãn nói: “Ngươi cho là thích một người đơn giản như vậy sao? Nếu không có ngươi, trẫm sẽ yêu Ngụy phi hoặc một nữ nhân nào khác? Ngươi coi tình cảm của trẫm là gì chứ?”

Ứng Sùng Ưu hơi nghiêng mặt đi, ngậm miệng không đáp, ánh mắt rối loạn, trong lòng như có hàng vạn câu muốn nói nhưng lại không nói ra được. Đàm luận tình yêu với Dương Thù lúc này thật là vô nghĩa, bởi hắn lần đầu động tình, quả thật lửa tình ngùn ngụt, tự cho là có thể thiêu đốt cả đời, lại không biết rằng thời gian là phương thuốc hiệu nghiệm chữa lành mọi vết thương tình cảm, chưa bao giờ mất đi hiệu lực. Nếu thật sự nhẫn tâm cắt đứt, hắn sẽ đau lòng được bao lâu? Cũng như năm đó một mình ở lại trên núi, dõi theo bóng sư huynh khuất xa, đã tưởng sẽ thương tâm khổ sở đến suốt đời, chẳng ngờ mới ngắn ngủi có mấy năm đã có thể thản nhiên quay đầu, như xem lại một khoảng đời tuổi trẻ bồng bột. Chưa lắng đọng qua năm tháng, đó chẳng qua là tình cảm bộc phát, không phải tình yêu. Yếu đuối cũng được, tự bảo vệ mình cũng được, nam tử hai mươi bảy tuổi từng trải tang thương sớm đã không còn nhiệt huyết sôi trào, có thể bùng cháy cùng thiếu niên thanh xuân như hỏa được nữa. Cho nên, nỗi đau động lòng này tốt hơn hết nên kịp đè nén, vĩnh viễn không cần có bắt đầu.

Dương Thù thấy Ứng Sùng Ưu sau khoảng khắc dao động ngắn ngủi lại dần trở nên kiên định, trong lòng không khỏi trầm xuống, trái tim chợt thấy lạnh lẽo. Thất vọng như độc xà gặm nát lý trí, chưa kịp định thần hắn đã hung hắn áp môi xuống đôi môi lạnh lẽo của Ứng Sùng Ưu. Trong lúc giãy dụa, không biết răng của ai đã cắn phải môi ai, chỉ biết là khi vị tanh thấm vào đầu lưỡi, khóe miệng của Ứng Sùng Ưu đã đọng một vết máu tươi, trên làn da trắng bệch của y càng nổi bật khác thường.

“Trẫm vốn tưởng, trở về đế đô rồi chúng ta lại có thể giống như trước đây sớm chiều làm bạn, như bóng với hình, chuyện gì cũng nói nhau nghe…” Dương Thù kinh ngạc nhìn vết máu, lòng đau như cắt: “Vì sao ngươi nhất định phải cự tuyệt chứ? Chẳng lẽ ngươi đối với trẫm không có chút động tâm nào sao?”

Ứng Sùng Ưu cố nén cõi lòng tan nát, vẫn cúi đầu nói: “Bệ hạ là chí tôn thiên tử, thần ngưỡng mộ khó gần, nào dám ảo tưởng được đồng hành…”

“Ngươi câm miệng! Sau này không được nói những câu như thế nữa!” Dương Thù đẩy mạnh y ra: “Trẫm thành thật với ngươi, nhưng ngươi thì… Tức chết, tức chết, thật sự bị ngươi chọc cho tức chết rồi!”

Ứng Sùng Ưu bị hắn đẩy lảo đảo lui về phía sau va phải một gốc lê, làm chấn động cành hoa rơi như tuyết, phủ đầy người đầy tóc.

Dương Thù ngơ ngác nhìn cảnh ấy, lẩm bẩm: “Hoa rụng cả rồi… Hóa ra mùa xuân lại nhanh chóng trôi qua như vậy… Nhưng hoa rơi còn có thể nở, người đã thay đổi còn có thể trở lại như trước hay sao?”

“Niên niên tuế tuế hoa tương tự, tuế tuế niên niên nhân bất đồng[3]” Ứng Sùng Ưu nhẹ giọng thở dài: “Thần thay đổi, Bệ hạ sao lại không đổi, người trong thiên hạ có ai có thể không thay đổi đâu? Tình cảm của Bệ hạ, thứ cho thần không thể hồi báo. Thần cáo lui trước, thỉnh Bệ hạ bảo trọng…”

Trong cơn mưa hoa lất phất, Ứng Sùng Ưu vung tay áo, thong thả mà kiên quyết quay người đi. Dương Thù mắt thấy nhân ảnh xa dần cũng không có cách nào giữ lại, chỉ đành gom lấy một nắm hoa rơi dưới đất, hung hăng ném lên không trung.

Ngồi trên đế đài, cửu ngũ chí tôn, nhưng dù có uy quyền hiển hách đến mấy cũng không thể ngăn cản được cảnh xuân héo tàn, thời gian như nước trôi xa. Đoạt được thiên hạ rồi, Dương Thù mới đột nhiên nhận ra: thân ở trong bốn bức tường đế cư oai nghiêm, ngược lại chỉ thấy càng thêm cô đơn trống trải.

***

[1] Tiết tiểu hàn là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 5 hay 6 tháng 1 (khoảng 10 – 13 tháng chạp âm lịch) khi kết thúc tiết đông chí và kết thúc vào khoảng ngày 20 hay 21 tháng 1 khi tiết đại hàn bắt đầu

[2] Nguyên tác: “nịnh hạnh chi lưu” – đạo đức chẳng ra gì, chỉ chăm chăm đi nịnh nọt

[3] Hai câu này trích trong bài nhạc phủ “Đại bi bạch đầu ông” (Vịnh lão đầu bạc) của Lưu Hy Di đời Đường, đại ý “Hoa mỗi năm đều giống như nhau, nhưng người mỗi năm đã khác”

Nguyên tác: 

洛阳城东桃李花， 

飞来飞去落谁家？ 

洛阳女儿惜颜色， 

坐见落花长叹息。 

今年花落颜色改， 

明年花开复谁在？ 

已见松柏摧为薪， 

更闻桑田变成海。 

古人无复洛城东， 

今人还对落花风。 

年年岁岁花相似， 

岁岁年年人不同。 

寄言全盛红颜子， 

应怜关死白头翁。 

此翁白头真可怜， 

伊昔红颜美少年。 

公子王孙芳树下， 

清歌妙舞落花前。 

光禄池台开锦绣， 

将军楼阁画神仙。 

一朝卧病无相识， 

三春行乐在谁边？

宛转蛾眉能几时， 

须臾鹤发知如丝。 

但看古来歌舞地， 

唯有黄昏鸟雀悲.

Hán Việt: 

Lạc dương thành đông đào lý hoa, 

Phi lai phi khứ lạc thùy gia? 

Lạc dương nữ nhi tích nhan sắc, 

Tọa kiến lạc hoa trường thán tức. 

Kim niên hoa lạc nhan sắc cải, 

Minh niên hoa khai phục thùy tại? 

Dĩ kiến tùng bách tồi vi tân, 

Canh văn tang điền biến thành hải. 

Cổ nhân vô phục lạc thành đông, 

Kim nhân hoàn đối lạc hoa phong. 

Niên niên tuế tuế hoa tương tự, 

Tuế tuế niên niên nhân bất đồng. 

Ký ngôn toàn thịnh hồng nhan tử, 

Ứng liên quan tử bạch đầu ông. 

Thử ông bạch đầu chân khả liên, 

Y tích hồng nhan mỹ thiểu niên. 

Công tử vương tôn phương thụ hạ, 

Thanh ca diệu vũ lạc hoa tiền. 

Quang lộc trì thai khai cẩm tú, 

Tương quân lâu các họa thần tiên. 

Nhất triêu ngọa bệnh vô tương thức, 

Tam xuân hành nhạc tại thùy biên? 

Uyển chuyển nga mi năng kỷ thì, 

Tu du hạc phát tri như ti. 

Đãn khán cổ lai ca vũ địa, 

Duy hữu hoàng hôn điểu tước bi!​

Dịch thơ: 

Hoa đào hoa lý Lạc Dương 

Chao theo cánh gió rơi vườn nhà ai 

Nhìn hoa rơi bỗng thở dài 

Cấm cung khuê nữ tiếc hoài tuổi xuân 

Hoa rơi sắc cũng nhạt dần 

Sang năm hoa rụng ai còn nhớ ta ? 

Nương dâu nay hoá biển hồ

Bách tùng rồi cũng củi khô sau vườn 

Người xưa đã bỏ thành đông 

Những người mới đến ngồi nhìn hoa rơi 

Năm năm hoa vẫn thế thôi 

Mà người mới cũ đổi dời khác xưa 

Hỡi cô thiếu nữ mộng mơ 

Thương dùm ông lão bạc phơ mái đầu 

Nét khôi ngô có còn đâu 

Tóc xanh nay đã bạc mầu thảm thương
 
Dưới tàn cây các vương tôn 

Múa ca rộn rã trước màn hoa rơi 

Lầu thơ lóng lánh hồ soi 

Tướng quân ngồi vẽ trên đài thần tiên 

Mai kia ngã bệnh nằm yên 

Chẳng còn ai biết đến mình là ai 

Nào người từng đã chung vui 

Ba mùa xuân cũ ..nay đời lãng quên 

Nét duyên bền được bao niên ? 

Rồi ra tóc bạc rối liền đấy thôi 

Những nơi rộn rịp đông vui 

Chiều về chỉ thấy chim bay từng đàn 

(bản dịch của Quỳnh Chi,http://chimviet.free.fr/vanco/quynhchi/qycht064.htm)
​

Nhạc phủ là thể loại phổ lời trên nền nhạc cổ. Bài thơ này phổ trên nền nhạc của bài nhạc cổ “Đại bạch đầu ngâm”, vốn là một bài nhạc kết hợp giữa nhạc Hán và ca Sở, lời ca thường là nam nữ quyết liệt trong tình yêu, nhưng Lưu Hy Di lại dùng nhân vật là ông lão vịnh ngâm thế sự, phú quý như mây trôi; Cấu tứ sáng tạo độc đáo, trữ tình uyển chuyển, ngôn ngữ tuyệt đẹp, âm vận hài hòa, tính nghệ thuật rất cao. Vì thế cho nên bài nhạc phủ này rất được yêu thích thời Sơ Đường.
​