Câu 8: TTHCM về đạo đức:

Qđiểm of HCM về vtrò và smạh of đạo đức.

* Đạo đức là cái gốc of người cm

- HCM kđ đạo đức là nguồn nuôi dưỡg và ptriển con người, như gốc của cây, ngon nguồn sôg suối. Người nói: "cũng như sôg thì fải có nguồn mới có nước, ko có nguồn thì sôg cạn. Cây fải có gốc, ko có gốc thì cây héo. Người cm fải có đạo đức, ko có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũg ko lđạo đc NDân".

- Thuật ngữ "đạo đức mới" chính là đạo đức cm nó ko giốg đạo đức cũ là đạo đức pkiến, TS, tôn giáo. Người cm fải có đạo đức cm làm nền tảg, mới hoàn thàh đc nhvụ cm vẻ vag.

- HCM kđ vtrò of đạo đức mới trên cả 2 fươg diện lluận và thực tiễn:

+ Về lluận: HCM kđ đvới người cm đạo đức để giữ cho người cm có độg lực và con đg cnxh vốn nhiều gian khó và thử thách.

+ Về thực tiễn: HCM chủ yếu đề cập đến đạo đức of Đảg cầm quyền. Người căn dặn: "mỗi Đảg viên và cán bộ fải thật thấm nhuần đạo đức cm, thật sự cầm kiệm liêm chính, chí côg vô tư. Phải giữ Đảng ta thật trog sạch, fải xứg đág là người lđạo, là người đầy tớ thật trug thàh of NDân.

=> Mđ xd Đảg cầm quyền đó là "Đảg là đạo đức, Đảg là văn minh", nếu Đảg ko có đạo đức Đảg rất dễ dàg sai lầm về đg lối, xa rời lợi ích, nguyện vọg of NDân, of đnc, cán bộ Đảg viên dễ suy thoái, biến chất, Đảg mất dần uy tín trog qchúg và dẫn đến mất quyền lđạo.

* Mqh giữa đức và tài:

+ HCM luôn đặt đạo đức bên cạh tài năg, gắn đức với tài, lời nói đi đôi với hành độg và hiệu quả trên thực tế. Người nói: "có tài mà ko có đức thì là người vô dụng, có đức mà ko có tài thì làm việc gì cũg khó", "người có tài càg cao thì đức cũg fải càg cao", "người giữ vtrí quyền lực càg cao thì đức cũg fải càg cao"

* Đạo đức tạo nên tính hấp dẫn of cnxh:

- Theo Lênin: "đạo đức góp fần fá huỷ xh cũ of bọn bóc lột và góp fần đkết tất cả nhữg người lđộg xquah gcấp vs để stạo ra xh mới of nhữg người cs"

- Theo HCM sức hấp dẫn of cnxh chưa fải là ở lý tưởg cao xa, ở mức sốg vchất dồi dào, ở ttưởg đc tdo gfóg, mà trc hết là ở nhữg gtrị đạo đức cao đẹp, ở fẩm chất of nhữg người csản ưu tú, bằg tấm gươg sốg và hđộg of mìh, chiến đấu cho lý tưởg đó trở thàh hthực, hấp dẫn bởi đại diện tiêu biểu là ĐCS VN.

Đảg vừa fải đạo đức vừa fải văn minh, có như vậy mới đủ sức đại diện cho trí tuệ, danh dự, smạh và lươg tâm of thời đại.

=> Với đầy đủ các đkiện trên ĐCS VN htoàn có đủ năg lực để giác ngộ CN M-L trog qchúg, gdục và vận độg qchúg đi theo con đg of Đảg.

- HCM chíh là tấm gươg đạo đức trog ság of 1 nhân cách vĩ đại, sog cũg rất đời thườg, chẳg nhữg có sức hấp dẫn lớn lao, mmẽ với NDân VN mà còn cả

với NDân TG, trở thàh nguồn cổ vũ độg viên tinh thần quan trọg đvới NDân ta và nhân loại tiến bộ đkết đtrah vì hbình, đlập dtộc, dchủ và cnxh.

Quan điểm về n~ chuẩn mực đạo đức CM:

a. Trug với nc hiếu với dân

- Đây là fchất đạo đức qtrọg nhất có tính chi fối các fchất đạo đức khác.

- HCM đã kế thừa và bsug thêm nội hàm kniệm "trung và hiếu" of Khổg Tử: "Trug với vua, hiếu với cha mẹ" thàh "trug với nước, hiếu với dân"

+ Trug với nc: là trug thàh tuyệt đối với lý tưởg of ĐCS, trug thàh với con đg đi theo cnxh, trug thàh với sự nghiệp kchiến xd và bvệ Tổ quốc.

+ Hiếu với dân: nghĩa là yêu thươg dân chúg, gần dân, tin dân, pvụ NDân hết lòg. Cụ thể:

# Nắm bắt đc dân tình: xem dân sốg ntn, cuộc sốg hàg ngày of dân ra sao

# Hiểu rõ đc dân tâm: hiểu đc tâm lý, nguuyện vọg of dân, hiểu đc dân cần nhữg gì.

# Cải thiện đc dân sinh: đó là ko ngừng qtâm cải thiện và nâg cao clượg csốg of dân.

# Nâg cao dân trí: Xoá nan mù chữ, đảm bảo nâg cao trình độ nhận thức và kiến thức of dân..

b. Cần, kiệm, liêm, chính, chí côg vô tư.

Đây là fchất đạo đức gắn liền với hđộg hàg ngày of mỗi người, là "đại cươg đạo đức HCM", là nhữg fchất trog toàn bộ lý luận of Người để lại. Người đã nói: "Trời có 4 mùa: xuân, hạ, thu, đôg. Đất có 4 fươg: đôg, tây, nam, bắc. Người có 4 đức: cần, kiêm, liêm, chính. Thiếu 1 mùa thì ko thàh trời. Thiếu 1 fươg thì ko thàh đất. Thiếu 1 đức thị ko thành người". Với ý nghĩa như vậy thì cần, kiệm, liêm, chính, chí côg vô tư cũg là 1 biểu hiện cụ thể, 1 nội dug of fchất "trug với nước, hiếu với dân"

+ Cần: Là siêg năg, chịu khó, chăm chỉ, ko ngại khó, ko ngại khổ, cần cù trên csở có stạo, có ffáp và có tính khoa học.

+ Kiệm: là tiết kiệm của nước of dân, ko xa xỉ, ko hoag fí, bừa bãi, ko fô trrươg hthức...

+ Liêm: là luôn tôn trọg của côg và của dân, ko tham lam (tham tiền, tham quyền, tham địa vị, tham danh), ko tham người khác tâg bốc mìh, sốg quag mih chíh đại, luôn luôn giữ gìn của côg. Nên tham nhữg cái tiến bộ như tham làm, tham học hỏi, tham stạo.

+ Chính: là thẳg thắn, đứg đắn

# Đvới mình: ko tự cao, tự đại, tự fụ, luôn khiêm tốn học hỏi để tiến bộ, ftriển cái hay schữa cái dở of mìh

# Đvới người: ko nịh người trên, ko khinh người dưới, thật thà ko dối trá, lừa lọc, luôn chân thàh đkết giúp đỡ mọi người.

# Đvới côg việc: Phải để côg việc lên trên, lên trc đã nhận việc gì thì fải làm cho kỳ đc, dám làm và dám chịu trnhiệm.

+ Chí côg vô tư: Là côg bằg, côg tâm, ko thiên vị. Hết lòg vì việc côg, đặt việc côg lên trên lợi ích cá nhân.

=> Tất cả có mqh mật thiết gắn bó hữu cơ với nhau, là fchất đạo đức, mtiêu cao quy mà mỗi người fải luôn fấn đấu mới có thể đạt đc.

c. Tình yêu thươg con người:

- Theo HCM đây là 1 trog nhữg fchất cao đẹp nhất, tình yêu thươg vượt qua pvi, danh giới 1 quốc gia đó là tình yêu thươg nhân loại.

- Tình yêu thươg đó là 1 tìh cảm rộg lớn mà trc hết giàh cho nhữg người nghèo khổ, bị abức, bóc lột. Người cho rằg nếu ko có tìh yêu thươg như vậy thì ko thể nói đến cách mạg càg ko thể nói đến cnxh và cncs.

- Tình yêu thươg con người fải đc xd trên lập trườg gcấp côg nhân, thể hiện trog mqh hàg ngày với bạn bè, đồg chí, anh em...Nó đòi hỏi mỗi người fải cchẽ và nghiêm khắc với mìh; rộg rãi, độ lượg, giàu lòg vị tha với người khác.

d. Có tinh thần quốc tế vô sản.

- CN qtế là 1 trog nhữg fchất qtrọg nhất of đạo đức cộg sản chủ nghĩa, bắt nguồn từ bchất gcấp côg nhân, nhằm vào mqh rộg lớn vượt ra khỏi qgia dtộc.

- CN dtộc fải gắn liền với CN qtế, đó là sự tôn trọg, thươg yêu và đkết với gcấp vs toàn TG, với tất cả các dtộc và NDân các nc, với nhữg người tiến bộ trên toàn cầu, chốg lại sự chia rẽ, bất bình đẳg, fbiệt chủ tộc, chốg lại chủ nghĩa dtộc hẹp hòi, biệt lập và chủ nghĩa bàh trướg bá quyên...

- Đkết qtế là nhằm thực hiện hbình, đlập dtộc, dchủ và tiến bộ xh, là hợp tác và hữu nghị theo tinh thần: 4 fươg vs, 4 bể đều là anh em. HCM đã tạo ra 1 kiểu qhệ qtế mới: đối thoại thay cho đối đầu, nhằm kiến tạo 1 nền VH hbình cho nhân loại

Qđiểm về n~ ntắc xd đạo đức mới:

* Nói đi đôi với làm, pải nêu gươg về đạo đức:

-HCM coi đây là ntắc qtrọg nhất trog xd 1 nền đạo đức mới ở nc ta. Nó đối lập với thói đạo đức giả của gcấp bóc lột, nói 1 đằg làm 1 nẻo, thậm chí nói mà ko làm.

-Nêu gươg về đạo đức là 1 nét đẹp truyền thốg vh' p.Đôg. Nói đi đôi với làm pải gắn liền với nêu gươg về đạo đức. Ng nói " lấy gươg ng tốt, vc tốt hàg ngày để giáo dục lẫn nhau là 1 cách tốt nhất để xd ĐG, xd các tổ chức CM xd con ng mới, csốg mới" trog đó có đạo đức.

*Xây đi đôi với chốg:

-Xây là xd các giá trị, các chuẩn mực đạo đức mới.

-Chốg là pải đtranh chốg lại các bhiện, các hvi vô đaọ đức trog đ/s hàg ngày.

-Để xd 1 nền đạo đức mới, cần pải kết hợp chặt chẽ giữa xây và chốg.

*Pải tu dưỡng đạo đức suốt đời

-Tu dưỡg đạo đức CM trog mỗi con ng đc HCM coi như là 1 công vc gian khổ, trg kỳ.

-Trog tư dưỡg rèn luyện đạo đức mỗi ng cần pải nhìn thẳg vào mình, kiên trì rèn luyện, tu dưỡg suốt đời như vc rửa mặt hàg ngày.

-Vc tu dưỡg đạo đức của mỗi ng pải đc thể hiện qua mọi hành độg thực tiễn