CÂU 4:Trình bày và phân tích vai trò điều tiết vĩ mô của NSNN? Hãy giải thích tại sao chính sách thu NSNN được thành lập với các cấp tương đương NN?

Trả lời:

I. Vai trò điều tiết vĩ mô của NSNN:

1. Khái niệm NSNN:

a, Về hình thức:

Là 1 bản dự toán thu và chi do chính phủ lập ra trình quốc hội phê chuẩn và giao cho chính phủ trực tiếp thực hiện.

b, Về nội dung kinh tế:

            NSNN bao gồm các quan hệ kinh tế phát sinh, Quan hệ của nhà nước với DN, Nhà nước với dân cư, NN với tổ chức ktxh, của NN này với NN khác..

            NSNN sinh ra khi nhà nước phân phối nguồn lực TC quốc gia theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu.

2. Đặc điểm của NSNN:

_ Là bộ phận TC chủ yếu của hệ thống TC quốc gia, bao gồm tất cả các mqh phát sinh ra trong quá trình phân phối nguồn lực TC quốc gia.

Là bộ phận TC chủ yếu vì trong hệ thống TCQG thì NSNN đóng vai trò chủ đạo, có khả năng chi phối và giám đốc các bộ phận TC khác và là bộ phận TC lớn nhất trong hệ thống TC quốc gia.

_NSNN luôn gắn chặt với sở hữu NN, phản ánh lợi ích chung, lợi ích công cộng.

Ví dụ: NN đầu tư, cung cấp các hàng hoá Dvụ công cộng cho mọi thành viên trong XH đc hưởng.

_Quỹ NSNN là quỹ ttệ tập trung lớn nhất nhằm giúp NN thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của mình

_Hoạt động thu, chi NSNN được thực hiện theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu. hoạt động thu, chi NS trên cơ sở luật định (luật thu, luật chi)

3,Vai trò:                               

            Xét trong ht TCQG, NSNN đóng vai trò chủ đạo có khả năng hướng dẫn, chi phối và giám đốc các ban TC khác, giữ vững mlh ăn khớp với nhau

            NSNN hướng dẫn việc lập, chấp hành và quyết toán NS cho các địa phương và cơ sở. NSNN tiến hành thu thuế từ các đtg nộp thuế nhằm chi phối hvi của các đtg đó. Vai trò của NSNN đc coi là công cụ điều tiết vĩ mô và đc cụ thể ở những nd sau đây:

3.1. NN sd NS để điều tiết nền ktế nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển sx theo định hướng XHCN

 Để thưc hiện mtiêu này NN sd các công cụ sau:

_Thuế: thông qua công cụ này để NN điều tiết nền ktế vừa tăng thu NS vừa thực hiện điều tiết vĩ mô nền ktế nhằm thưc hiện đinh hướng ptr của NN. Thông qua thuế suất trong luật thuế mà NN thể hiện qđiểm điều tiết của mình. Vd những ngành cần ptr thi thuế thấp or ko thu, và ngược lạiàkq là NN đã xd được cơ cấu ktế thích hợp của các ngành, thực hiện định hướng phát triển của NN

_Công cụ chi NS thông qua công cụ này mà nhà nc tiến hành phân phồi vốn cho các nghành kinh tế quốc dân. đối với ngành KT cấn phát triển NN tham gia vốn đầu tư lớn và ngược lại những ngành ko cần phát triển NN đầu tư nhỏ hoặc ko cấp vốn

Ngoài ra NN còn dùng 1 số c/s hổ trợ vốn cho dn như bù lỗ, bù giá, trị giá  cho những ngành Kt gặp khó khăn. Kq là thông qua c/s chi NS mà NN đã xđ đc cơ cấu vốn thích hợp, thực hiện định hướng p.triển nền kt.

3.2 Sủ dụng nhân sách để điều tiết KT nhằm mục tiêu cân bằng xã hội.

_Thuế thu nhập DN, cá nhân :thông qua thuế thu nhập này mà NN diều tiết bớt một phần thu nhập từ nhũng đối tượng có thu nhập cao nhằm tăng thu nhập cho đất nc & điều chỉnh hành vi đối tượng nộp thuế

_ Trợ cấp: thông qua công cụ này để nhà nước chuyển giao một phân thu nhập từ những đối tượng cóthu nhập cao sanh đối tượng co thu nhập thấp nhằm thực hiện môi trường công bằng xã hội

_Bù giá và trợ giá: bù giá: bù theo sản phẩm; trợ giá: diễn ra vào cuối kì. Hai công cụ này dc sử dụng nhằm tăng một nguồn lực tài chính cho các DN và tổ chức KT sxkd những ngành nhà nc cần khuyến khích nhưng tình hình tài chính lại khó khăn

3.3 Sd NS để điều tiết nền kinh tế nhằm mục  tiêu ổn định thị trường , giá cả & chống lạm phát

_Quỹ dự trữ quốc gia: Là quỹ tiền tệ tập trung có nguồn gốc từ NS. Nguồn hình thành quỹ này là do NSNN cấp vốn

  + Nhiệm vụ của quỹ: mua sắm các vật tư hàng hoá chiến lượcđể dự trữ khi trên thị trường có sự biến động lớn về giá cả thì quỹ dự trữ quốc gia phải đưa hh đó ra để bán nhằm ổn định thị trường và giá cả ( sắt thép xi măng, ngoại tệ đá quý..)

_Thị trường mở là thị trường cho phép tự do mua và bán các oại giấy tờ có giá nhằm điều tiết lượng tiền trong lưu thông

Trong nền kttt, thị trường mở được coi là công cụ cả c/s tiền tệ giúp NN điều chỉnh lượng tiền cung ứng phù hợp với lượng hh lưu thông trên ttg.

_Một số biện pháp hỗ trợ khác để kiềm chế lạm phát: (tăng thuế tiêu dùng, giảm thuế đt, thắt chặt chi tiêu NS, thưc hiện chống bao cấp về giá, về TC từ TW đến địa phương)

II. Thu NSNN  được thành lập tương đương với các cấp nhà nước vì: phân cấp NS chính là giải quyết tất cả các mqh giữa chính quyền NN TW với các cấp chính quyền địa phương có liên quan đến hđ của NSNN.phân cấp sẽ giúp cho việc phân chia quyền hạn, nhiệm vụ 1cách khoa học, khắc phục tình trạng rối loạn trong qlý và điều hành NSNN