* Cơ sở khách quan. 

a) Bối cảnh lịch sử hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh 

       - Xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX 

+ Chính quyền nhà Nguyễn đã thi hành chính sách đối nội, đối ngoại bảo thủ, phản động,.. không cho Việt Nam cơ hội tiếp xúc và bắt nhịp với sự phát triển của thế giới.

+ Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam (1858), xã hội Việt Nam trở thành xã hội thuộc địa nửa phong kiến, xuất hiện 2 mâu thuẫn cơ bản: 

Toàn thể dân tộc VN vs TD Pháp và tay sai phong kiến (mâu thuẫn dân tộc) 

Toàn dân VN (nông dân) vs địa chủ PK (mâu thuẫn giai cấp ) 

+ Nhiều phong trào yêu nước của nhân dân VN đã nổi dậy nhưng đều bị thất bại..( prào Cần Vương, p.trào Đông Du, Đông Kinh nghĩa thục )đã giúp NAQ nhận rõ chỗ hạn chế của p.trào đó chưa biết, có tổ chức. 

-->Thúc đẩy NAQ ra đi tìm đường cứu nước mới của nhân dân VN. 

- Bối cảnh thời đại (quốc tế) 

+ CNTB trở thành CNĐQ, CNTB xác lập sự thống trị trên phạm vi thế giới. Vì thế cuộc đấu tranh g.phóng d.tộc không chỉ còn là hành động riêng lẻ nữa mà trở thành cuộc đấu tranh chung của d.tộc thuộc địa chống ĐQ. 

+ Cuộc đấu tranh g.phóng d.tộc gắn liền với cuộc đấu tranh g.phóng g/c .Cuộc đấu tranh g.phóng d.tộc trở thành cuộc đấu tranh g.phóng g/v vô sản trên TG. 

+ Sự thắng lợi của CMT 10 Nga, đánh dấu bước chuyển biến lớn chuyển biến lớn của thời đại. Thời đại quá độ lên CNXH và giúp HCM nhận ra một chân lý của thời đại " Chỉ có CNXH, CNCS mới giải phóng được các DT bị áp bức và những người LĐ trên TG khỏi ách nô lệ." 

b) Những tiền đề tư tưởng, lý luận 

     * Giá trị truyền thống VHDT của dân tộc VN 

- CN yêu nước và ý chí đấu tranh bất khuất

- CN yêu nước là điểm xuất phát và là nguồn sâu xa của Tư tưởng Hồ Chí Minh

- HCM còn tiếp thu gía tri truyền thống DTVN, truyền thống VH VN như truyền thống nhân nghĩa, đoàn kết, tinh thần khoan dung thủy chung, lạc quan yêu đời, trọng trí thức, quý hiền tài nhân dân.

     * Tinh hoa văn hoá nhân loại 

- Văn hoá phương Đông: 

+ Người đã tiếp thu tư tưởng của Nho giáo một cách có chọn lọc

+ Phật giáo: HCM đã kế thừa những mặt tích cực, hợp lý của Phật giáo. Người cũng đã tìm thấy ở "chủ nghĩa tam dân" của Tôn Trung Sơn những điều phù hợp với điều kiện của cách mạng nước ta là “Tư tưởng dân chủ tiến bộ " dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc." 

- Văn hoá phương Tây: 

+ HCM đã nghiên cứu những tư tưởng của: Croxo, Monte, Vonte... và tiếp thu tinh thần DC.

+ Sau này khi nghiên cứu TNĐL của CM Mỹ, tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của CM Pháp, HCM đã nhận thức được tính tất yếu về quyền con người, quyền d.tộc mà 2 cuộc CM đó đã sáng lâp. 

* Chủ nghĩa Mác-Lênin 

- Chủ nghĩa Mác-Lênin là nguồn gốc lý luận trực tiếp, quyết định bản chất của tư tưởng Hồ Chí Minh, là cơ sở thế giới quan và phương pháp luận của tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời tư tưởng của Người góp phần làm phong phú thêm chủ nghĩa Mác-Lênin ở thời đại các dân tộc bị áp bức vùng lên giành độc lập, tự do. 

CN Mác - Lenin đã cho HCM: 

+ T.giới quan khách quan, nhân sinh quan CM. 

+ Phương pháp duy vật biện chứng. 

+ Tư tưởng HCM thuộc hệ lý luận Mac - lenin 

+ Có tính khoa học sâu sắc. 

+ Có tính CM triệt để 

--> CN Mác - Lenin là nguồn gốc lý luận, trực tiếp quyết định bản chất tư tưởng HCM 

* Nhân tố chủ quan 

+ Hồ Chí Minh nổi bật lên khả năng xử lý, chuyển hóa các tri thức của nhân loại thành trí tuệ của bản thân Từ đó HCM trở thành người dẫn đường. 

+ Khả năng tư duy độc lập tự chủ và sáng tạo của HCM. 

+ Hồ Chí Minh là người có đầu óc phê phán tinh tường, không bị đánh lừa bởi những hào quang chớp nhoáng bên ngoài. 

+ Có tâm hồn của 1 nhà yêu nước vĩ đại, thương dân, thương nhân loại bị áp bức bóc lột. 

+ Có tư tưởng lạc quan yêu đời, luôn tin tưởng vào sự thắng lợi của chính nghĩa. 

Kết luận: Tóm lại, TTHCM là sản phẩm của sự tổng hoà và phát triển biện chứng TT văn hoá truyền thống của dân tộc, tinh hoa TT văn hoá của phương Đông và phương Tây với chủ nghĩa M-L làm nền tảng, cùng với thực tiễn của dân tộc và thời đại qua sự tiếp biến và phát triển của HCM - một con người có tư duy sáng tạo, có PP biện chứng, có nhân cách, phẩm chất CM cao đẹp tạo nên. TTHCM là TT VN hiện đại.