Biểu thuế lũy tiến từng phần có ưu việt gì so với thuế suất toàn phần?

27 December, 2008

Trong chuyên mục: Thuế

Thuế suất toàn phần có ưu điểm là đơn giản, nhưng có nhược điểm là mức điều tiết có tính chất bình quân, không phân biệt mức thu nhập cao hay thấp, lớn hay bé: ví dụ thuế thu nhập doanh nghiệp có thuế suất 28% thì công ty có thu nhập 5 tr đ / năm cũng đóng thuế với cùng thuế suất này như công ty có thu nhập 5 tỷ đ.

Thuế suất luỹ tiến từng phần có ưu điểm là bảo đảm mức điều tiết công bằng: Thu nhập tính thuế theo biểu và thuế suất được thiết kế theo mức độ tăng dần, do đó số thuế phải nộp cũng luỹ tiến tăng theo; đảm bảo mức thu nhập thấp thì điều tiết thấp, nếu có thu nhập cao hơn thì mức điều tiết của phần thu nhập cao hơn này sẽ áp dụng thuế suất cao hơn . Tuy nhiên, có nhược điểm là nhiều bậc thuế nên việc tính thuế phức tạp hơn: Mỗi bậc áp dụng một thuế suất riêng cho thu nhập của bậc đó, số thuế phải nộp theo biểu thuế được hợp cộng tiền thuế trong từng bậc thu nhập tuỳ vào mức thu nhập của cá nhân.

Sự chưa công bằng giữa thuế suất toàn phần và thuế suất luỹ tiến từng phần thể hiện ở chỗ cùng là thu nhập của cá nhân nhưng nếu cá nhân kinh doanh thì thu nhập từ hoạt động kinh doanh nộp thuế TNDN với thuế suất toàn phần 28% tính từ đồng thu nhập đầu tiên; còn với thu nhập từ tiền lương thì áp dụng theo biểu thuế luỹ tiến từng phần cho mức thu nhập trên 5 triệu đồng/tháng với thuế suất thấp nhất 10%, thuế suất cao nhất 40%.

Ví dụ cùng mức thu nhập chịu thuế 20 triệu đồng/tháng thì cá nhân kinh doanh nộp thuế 28% trên thu nhập là 5,6 triệu đồng, cá nhân có thu nhập từ tiền lương chỉ nộp thuế theo biểu thuế luỹ tiến từng phần là 2 triệu đồng, chỉ chiểm 10% trên thu nhập. Ngược lại, nếu có mức thu nhập đến 100 tr đồng/tháng thì cá nhân có thu nhập từ tiền lương nộp thuế 31,5% trên thu nhập, còn cá nhân có thu nhập từ kinh doanh vẫn chỉ nộp 28% trên thu nhập. Điều đó là không công bằng.