Những ai đã và đang là học sinh lớp 12 đều không xa lạ gì với nhà thơ Lorca, nhân vật chính trong bài thơ "Đàn ghita của Lorca". Thế nhưng có một sự thật mà sách giáo khoa "quên" nói, rằng nhà thơ Lorca là người đồng tính.

"tiếng ghita nâu
bầu trời cô gái ấy"

Ở đoạn này, sách giáo khoa chú thích "cô gái ấy" là Anna Maria Dali, người yêu của Lorca; còn "khuyến mãi" thêm câu chuyện khi Lorca qua đời, Anna cũng ở vậy, không một lần lên xe hoa. Thế nhưng sự thật chả có cô gái nào cả, vì người Lorca yêu lại là Salvador Dali, mà Salvador Dali cũng không hề xa lại, đó là họa sĩ siêu thực nổi tiếng nhất thế kỷ 20, và cũng là anh trai của Anna Maria Dali. Ngoài ra, hiện nay chưa ai biết Lorca chính xác được chôn ở đâu, cũng như không có tài liệu nào của Tây Ban Nha nói rằng Lorca từng biết chơi đàn ghita.

Lorca si mê Salvador nhưng đáp lại ông chỉ là sự khước từ. Salvador trong một cuộc phỏng vấn vào năm 1969 có chia sẻ về mối quan hệ này: "Như mọi người đều biết, anh ấy (chỉ Lorca) là người đồng tính và yêu tôi say đắm. Anh đã cố "quan hệ" với tôi hai lần nhưng tôi vô cùng bực tức. Vì tôi không phải là người đồng tính. Mặt khác, việc đó rất đau. Mặc dù sâu thẳm trong tôi, anh ấy vẫn là một nhà thơ vĩ đại và tôi nợ anh ấy". Sau gần một thế kỷ, mối quan hệ này được các nhà làm phim khai thác để xây dựng một tác phẩm điện ảnh về chủ đề LGBT có tựa đề Little Ashes (ai chưa xem thì xem đi, nam chính đẹp trai lồng lộn).

Ngoài mối tình tuyệt vọng với Salvador, Lorca còn có một mối tình đồng giới khác sâu sắc hơn với nhà phê bình nghệ thuật Juan Ramírez de Lucas. Điều này được xác nhận qua hộp đựng di vật mà Lucas để lại cho cô em gái năm 2010, bao gồm thư từ và các bài thơ mà Lorca gửi cho ông.

Khi Tây Ban Nha xảy ra nội chiến, Lorca được báo rằng có nhiều kẻ muốn ám sát ông, nhưng ông không chịu rời đi do không có Lucas. Còn Lucas thì bị gia đình ngăn cản kịch liệt nên không thể bỏ đi cùng Lorca. Trong bức thư, Lorca viết những dòng cho thấy sự tuyệt vọng của ông khi vỗ về Lucas: “Hãy luôn hy vọng ở anh. Anh là người bạn tốt nhất của em và anh đề nghị em không được phép trầm mình xuống sông tự vẫn”.

Hiếm có giáo viên nào trên hiện nay thẳng thắn nói về xu hướng tính dục thật của Lorca, dù có biết hay chưa biết. Nhưng giờ đây, khi mọi chuyện đã sáng tỏ, phần chú thích cho câu thơ “bầu trời cô gái ấy” có chăng cũng nên thay đổi để người học có cái nhìn chân thực hơn về cuộc đời của Lorca, đó cũng là cách thể hiện sự tôn trọng đối với nhà thơ.
.
Minh hoạ: Nhà thơ Federico García Lorca và hoạ sĩ Salvador Dali thời trẻ.
.
Nguồn: https://lgbthistorymonth.com/federico-garcia-lorca